بحران انرژي ناشي از رخدادهاي اخير بين روسيه و اوکراين، بار ديگر اروپا را بر آن داشت که اتکاي خود به واردات گاز طبيعي از روسيه را کاهش دهد. در سال 2021، اتحاديه اروپا روزانه به طور متوسط بيش از 380 ميليون متر مکعب (سالانه حدود 140 ميليارد متر مکعب) از طريق خط لوله از روسيه گازطبیعی وارد کرده است. همچنين، علاوه بر آن روسيه حدود 15 ميليارد متر مکعب نيز گاز طبيعي مايع شده (LNG)  به اروپا تحويل داده است. در مجموع اين حجم حدود 45 درصد از واردات گاز و تقريباً 40 درصد از کل مصرف گاز اتحاديه اروپا را در سال 2021 شامل می شده است. 
براساس گزارش ارائه شده توسط آژانس بين المللي انرژي، اقدامات اجرا شده در سال جاري مي تواند واردات گاز از روسيه را تا بيش از يک سوم کاهش دهد، اما جايگزيني کامل اين حجم در يک سال غيرممکن خواهد بود. 
در اين راستا طرح هايي از جانب آژانس بين المللي انرژي و کميسيون اروپا ارائه شده است. آژانس بين‌المللي انرژي بر اساس يک طرح 10 ماده‌اي کاهشي  بيش از 50 ميليارد متر مکعب را در واردات گاز روسيه توسط اتحاديه اروپا تخمين زده است. اين در حالي¬ است که طرح کميسيون اروپا، واردات گاز روسيه را در همان بازه زماني به اندازه دو برابر آن مقدار کاهش مي‌دهد. اين شرايط با افزايش عرضه ديگر تامين-کنندگان و نیز کاهش تقاضاي گاز اروپا محقق خواهد شد. در اين گزارش سعي مي-شود ضمن بررسي پيشنهادات و نقطه نظرات مرتبط با اين موضوع، نشان داده شود راهکا رهاي ارائه شده تا چه حد عملي خواهند بود.

آژانس بين المللي انرژي و اتحاديه اروپا تخمين مي¬زنند که تا پايان سال 2022 از طريق کاهش تقاضاي گاز و يافتن منابع جايگزين براي گاز روسيه، کاهش يک تا دو سومي واردات گاز  از روسيه قابل دستيابي است. اين حجم وسيع نشان مي دهد که اين تلاش چقدر چالش برانگيز خواهد بود. 
-  فرصت هاي موجود به منظور جايگزين کردن واردات روسيه: 
1) آژانس بين المللي انرژي و اتحاديه اروپا امکان تامین حدود 10 ميليارد متر مکعب  گازطبیعی به صورت افزایش توليد داخلی گاز  و نیز واردات توسط خط‏لوله را مد نظر دارند. اين مساله  به صورت زير قابل دستيابي خواهد بود: 
- تولید گازطبیعی نروژ در سال 2021 و همچنين در ژانويه 2022 بالاتر از پيش بيني هاي اداره نفت نروژ(NPD)  بوده است. انتظار مي¬رود این کشور در سال 2022  توليد خود را  حدود 3 میلیارد متر مکعب بیش از برآوردهای قبلی افزايش دهد. 
- تولید ميدان گازي گرونينگن تقريباً دو برابر بيشتر از آنچه که براي سال 2022  برنامه  ريزي شده(6/7 ميليارد مترمکعب به جاي 9/3ميليارد مترمکعب) خواهد بود. هرچند اين سطح توليد احتمالاً در بلند مدت ناپايدار خواهد بود. 
- حجم صادرات گازطبیعی الجزاير به اروپا توسط خط لوله در سال 2021 به 35 ميليارد مترمکعب بالغ شد. اين حجم احتمالاً مي تواند تا حدودي افزايش يابد، اما توانايي الجزاير براي مشارکت بيشتر به دليل محدوديت در ظرفيت توليد و نيازهاي داخلي فزاينده محدود شده است. 
 در ميان کشورهاي اروپايي مقامات ايتاليا که ۴۰ درصد از گاز مورد نياز خود را با واردات از روسيه تأمين مي‌کند، تمايل خود را به واردات گازطبیعی بیشتر از الجزایر نشان داده است. علاوه بر اين گزارش‌ها حاکي از آن است که مقامات آمريکايي  از الجزاير درخواست نموده اند که توليد خود را افزایش دهد. با اين وجود،  امکان افزايش واردات از شمال آفريقا، با چالش‌هاي مهمي از جمله روابط نزديک کشورهای منطقه با روسيه و نیز تنش¬هاي موجود میان الجزاير، مراکش و اسپانيا مواجه است.
الجزاير پس از قطع روابط ديپلماتيک با مراکش از تمديد قرارداد ۲۵ ساله فروش گاز خودداري کرد و خط لوله گاز مغرب-اروپا (MEG) که از خاک مراکش به اسپانيا امتداد می یابد، از اواخر اکتبر گذشته غيرفعال شده  است. الجزاير در حال حاضر بازار اروپا را عمدتاً از طريق دو خط لوله بر بستر دريا (خط لوله مدگاز به اسپانيا و خط لوله ترانس‌مد به ايتاليا) تامين مي‌کند.
پس از تغيير موضع آشکار اسپانيا در قبال مسئله صحراي غربي، اختلافاتي بين دو کشور اسپانيا و الجزاير بروز نمود که می تواند بر تعاملات گازی میان  دو کشور  تأثير بگذارد. 
هرچند الجزاير توانسته با استفاده از خط لوله مدگاز، به تعهدات قراردادي خود در قبال اسپانيا عمل کند، اما توقف فعالیت خط لوله MEG به احتمال قوی مانع از افزايش صادرات گاز الجزایر به اروپا  خواهد شد. 
کارشناسان بر اين باورند که اروپا حداقل در کوتاه‌مدت، نمي‌تواند امید چندانی به افزایش صادرات  گاز الجزاير داشته باشد. قبل از هر چيز بايد گاز مازادی در الجزاير وجود داشته باشد که بتوان آن را به اروپا فرستاد.
-  به گفته ي يکي از مقام‌هاي وزارت انرژي آذربايجان، اين کشور قصد دارد در سال جاري، صادرات گاز خود را ۱۱ درصد افزايش دهد. اما مشکل اينجاست که اين کشور درگير قراردادهاي بلندمدتي است که سال‌ها قبل به امضا رسيده و از طرف ديگر، تقاضاي داخلي  اين کشور طي ده سال گذشته، به شدت افزايش پيدا کرده است.
- نيجريه نیز در ميان مدت مي¬تواند جايگزيني براي گاز روسيه تلقي شود.  این کشور ذخائر گاز قابل توجهی در اختیار دارد که به مراتب از نياز داخلي آن بيشتر است. احداث يک خط لوله ۴هزارکيلومتري از غرب آفريقا به اروپا مي‌تواند به کاهش وابستگي اروپا به گاز روسيه کمک کند. اين خط لوله در صورت احداث مي‌تواند تا ۳۰ ميليارد مترمکعب گاز را از خاک الجزاير، به اروپا منتقل کند. با اين حال تنش‌هاي سياسي در اين منطقه، احداث اين خط لوله را تاکنون به تعويق انداخته است.

2) افزايش واردات LNG  به منظور برآورده شدن نيازهاي انرژي اروپا: 
صادرات گاز روسيه از طريق خط لوله به اروپا تا سال 2021 معادل يک سوم تجارت جهاني LNG بوده است. اگر اروپا بخواهد تمام گاز روسیه را که توسط خط لوله به اروپا صادر شده  را با LNG جايگزين کند، بايد حدود 275 ميليارد متر مکعب LNG وارد کند که بيش از 53 درصد از تجارت جهاني LNG را تشکیل می‏دهد. بعلاوه، اروپا بايد منابعي را براي جايگزيني LNG روسيه نيز پيدا کند.
اروپا در سال 2021 حدود 80  ميليارد متر مکعب ال ان جي وارد کرده است. به منظور کاهش وابستگي به گاز روسيه، اين مقدار بايد در سال 2022 افزايش يابد. آژانس بين‌المللي انرژي  و اتحاديه اروپا  در رابطه با حجم LNG مازاد در دسترس اروپا، پيش¬بيني¬هاي متفاوتي دارند که به ترتيب معادل معادل 20 و 50  ميليارد مترمکعب است، به عبارتی کل واردات LNG اروپا مي¬تواند 100 تا 130 ميليارد مترمکعب باشد. دستيابي به سطح 130 ميليارد متر مکعب LNG در سال 2022  با دو محدوديت قابل توجه روبرو است:

1) مقدار LNG که مي تواند توسط اروپا جذب شود،

2) محدوديت ظرفیت پايانه هاي واردات  LNG اروپا. 
از آنجا که چندين تاسیسات جدید مایع سازی گازطبیعی در ايالات متحده در حال آغاز به کار است  و فعالیت مجدد تاسيسات Snøhvit نروژ در دست اقدام است، توليد جهاني LNG افزايش خواهد يافت. همچنين برخي تاسیسات مایع سازی موجود مي توانند به دليل وجود ظرفيت تولید مازاد،توليد خود را افزايش دهند. به عنوان مثال، اگر مصر گاز بيشتري از اسرائيل دريافت کند، مي تواند صادرات LNG خود را افزايش دهد. با اين حال، امکان جذب اين افزايش توليد بستگي به اين دارد که کشورهای ديگر، به واردات LNG  خود از روسيه ادامه دهند، در غیر این صورت، طرح اتحاديه اروپا دست نيافتني خواهد بود.
علاوه بر آن اروپا براي جذب اين ميزان توليد اضافي با چالش رقابت با کشورهای آسيايي و ديگر واردکنندگان LNG جهان مواجه است. مگر اينکه قيمت‌هاي بالاي گاز نه تنها تقاضا را به طور قابل توجهي کاهش دهد، بلکه قيمت¬هاي اعلامي در اروپا بايد در سال 2022 از ساير مناطق پيشي بگيرد تا حجم توليد اضافي به سمت بازار اين کشورها روانه شود. 
قسمت عمده صادرات LNG قطر ، در چارچوب قراردادهاي بلندمدت و عمدتا به خريداران آسيايي است و فقط 10 تا 15 درصد صادرات LNG این کشور، روانه بازارهای اروپا می شود. 
طی ژانويه 2022 کشورهای اروپائی این امکان را داشتند که محموله های بیشتر LNG را دریافت نمایند، سطح بالای قیمت LNG در بازار اروپا و نیز تقاضای کمتر کشورهای آسیائی، این فرصت را فراهم نمود. 
نيجريه در حال حاضر، گاز مايع را با کشتي به اروپا صادر مي‌کند. اسپانيا، فرانسه و پرتغال اصلي‌ترين مشتريان گاز نيجريه هستند که پايانه‌هاي دریافت LNG دارند. آلمان تصميم دارد تا دو پايانه دریافت LNG جديد احداث کند تا امکان واردات LNG را فراهم نماید.
در ادامه شرایط مناطق عمده واردکننده LNG جهان ارائه شده است: 
- واردات LNG آمريکاي لاتين در سال 2021 به دليل خشکسالي در برزيل (کاهش تولید برق‏آبی) و مشکلات توليد گاز آرژانتين، بسيار بالا بود. با فرض افزايش صادرات گاز ايالات متحده به مکزيک و با بازگشت شرايط به حالت عادي،حدود 8 تا 10 ميليارد متر مکعب گازطبیعی مي تواند از اين منطقه روانه بازار اروپا شود. 
- تقاضاي LNG آسياي جنوب شرقي به دليل قيمت¬هاي بالا احتمالاً کاهش مي يابد. با اين حال، مقدار حجم آزاد شده حدود 40 ميليارد متر مکعب خواهد بود.
- چين، ژاپن و کره سه واردکننده بزرگ LNG جهان هستند (حدود270 ميليارد متر مکعب در سال 2021). هرچند این سه کشورحجم قابل توجهی LNG را از بازار تک محموله خريداري مي¬کنند، اما سوق دادن محموله های LNG  از اين سه کشور به سمت اروپا، بسيار چالش برانگيز خواهد بود. تقاضاي LNG چين از سال 2015 سالانه حدود 10 تا 20 ميليارد متر مکعب افزايش يافته است. براي اينکه اين رشد متوقف شود، چين بايد از سوخت¬هاي جايگزين ديگر مانند زغال سنگ، انرژي¬هاي تجديدپذير و هسته¬اي بيشتري استفاده کند. همچنين بايد توليد داخلي گاز خود و نیز واردات گاز را از طريق خط لوله از آسياي مرکزي و از جمله روسيه افزايش دهد. از طرفي، افزايش مصرف زغال سنگ از سوي ژاپن وکره جنوبي به دليل  فشار تقاضا در اين بازار محدود است. از طرفي استفاده بیشتر ژاپن از انرژي هسته‌اي، نياز به تغيير سياست های راهبردی این کشور دارد که زمانبر خواهد بود.
ظرفيت پايانه¬هاي ال ان جي در اروپا به منظور افزايش واردات آن: 
در اين ميان سوال ديگري مطرح مي شود که آيا پايانه هاي LNG ظرفيت لازم  براي دريافت اين حجم اضافي را دارد. 
پايانه هاي واردات LNG  اروپا در حال حاضر شامل29 پايانه در مقياس بزرگ و 8 پايانه در مقياس کوچک است. از 29 پايانه واردات LNG در مقياس بزرگ، 24 پايانه در کشورهاي اتحاديه اروپا و 4 پايانه در ترکيه قرار گرفته اند. علاوه بر آن 4 واحد آن ها به صورت  واحد تبديل مجدد به گاز و ذخيره سازي شناور (FSU يا FSRU) هستند. اين تسهيلات در امتداد خط ساحلي اروپا و عمدتاً در شمال غربي و جنوب غربي اروپا قرار گرفته اند. در فنلاند، جبل الطارق، نروژ و سوئد، تأسيسات تبديل مجدد  LNG به گاز در مقياس کوچک وجود دارند. 
طبق گزارش گروه بين‌المللي واردکنندگان گاز طبيعي مايع  (GIIGNL)، ظرفيت واحدهای واردات LNG  اتحاديه اروپا 170 ميليارد مترمکعب است. 75 ميليارد متر مکعب اين ظرفيت در ايبري  قرار دارد که حدود 25 ميليارد متر مکعب واردات اروپا از طریق این واحدها انجام می شود. 
درصورتي که اتحاديه اروپا در سال 2022 بخواهد به ميزان 130 ميليارد متر مکعب LNG وارد کند، با فرض ثابت بودن سطح واردات منطقه ايبري، مناطق ديگر بايد قادر باشند حجمي معادل 105 ميليارد متر مکعب وارد کنند. اين در حالي ¬است که ظرفيت این واحدها کمتر از 100 ميليارد متر مکعب  است. البته در بعضي مواقع واحدهای واردات LNG  مي تواند بالاتر از ظرفيت اسمي کار کند، اما اين امر براي تمام پايانه‌ها و براي مدت طولاني قابل دستيابي نخواهد بود. 
به منظور افزايش واردات LNG به ميزان 50 ميليارد مترمکعب، سه اقدام زير مورد نياز است: - تبديل شبه جزيره  ايبري به پل واردات LNG  به منظور تامين LNG ساير مناطق اروپا  
- ارسال حجم بيشتر گاز الجزاير از طريق خط لوله به ايتاليا نه اسپانيا:  اين امر به اسپانيا اجازه مي دهد LNG  بيشتري وارد کند.
- ايجاد همبستگي بيشتر بين اتحاديه اروپا و بريتانيا: زيرا بريتانيا به طور قابل‌توجهي از ظرفيت LNG  و نیز خطوط لوله  قاره اروپا استفاده نکرده است. پس از سال 2022، اگر اروپا بخواهد به طور پايدار مقادير زيادي LNG وارد کند، بايد پايانه هاي جديد واردات LNG بسازد.
به گفته اداره اطلاعات انرژي ايالات متحده، در حال حاضر، تقريباً 75 درصد از عرضه اتحاديه اروپا (شامل انگلستان) از طريق خط لوله به اين قاره مي رسد. 

بعد از بحران  انرژي در اروپا، کشورهاي اين منطقه به فکر ارزيابي مجدد سياست انرژي اين قاره افتادند. وزير انرژي اتحاديه اروپاکادري سيمسون، اظهار داشت که "ما نمي‌توانيم به هيچ کشور ثالثي اجازه دهيم بازارهاي انرژي ما را بي‌ثبات کند يا بر انتخاب‌هاي انرژي ما تأثير بگذارد". با هدف دور شدن اتحاديه اروپا از وابستگي به گاز روسيه و با عدم اطمينان در مورد تعهدات آن کشور در خصوص راه اندازي پروژه نورد استريم 2، اتحاديه اروپا در حال توسعه راهکارهاي جديدي براي ايجاد استقلال انرژي بيشتر است.
اتحاديه اروپا علاوه بر توسعه انرژي هاي تجديدپذير و افزايش بهره وري انرژي مطابق با تعهد به صفر رساندن انتشار خالص کربن تا سال 2050، بر تنوع بخشيدن به عرضه گاز  در کوتاه مدت تمرکز دارد. بخش قابل توجهي از اين استراتژي شامل افزايش واردات LNG از طريق پايانه هاي موجود در اتحاديه اروپا و همچنين توسعه سريع پايانه هاي جديد براي دريافت LNG از همه توليدکنندگان LNG جهان نظير ايالات متحده، قطر، آذربايجان، نروژ و مصر است. حرکت به سمت مصرف بيشتر LNG نه تنها وابستگي اروپا را به انرژي روسيه کم مي کند بلکه نقش مهمي را در کاهش انتشار گازهاي گلخانه اي سنگين و کمک به انتقال به سمت منابع تجديدپذيري مانند انرژي خورشيدي و باد خواهد داشت. از اينرو جايگزين خوبي براي واردات گاز طبيعي خواهد بود. 
بدون شک کاهش وابستگي به گاز روسيه کار ساده اي براي اروپا نخواهد بود و نه تنها مستلزم تلاش و اقدامات هماهنگ و پايدار در بخش هاي مختلف، بلکه رايزني  و گفتگوهاي قوي بين المللي در مورد بازارهاي انرژي و امنيت آن است. همچنين تقويت همکاري¬هاي بين المللي با صادرکنندگان گاز و همچنين ديگر واردکنندگان و مصرف کنندگان عمده گاز ضروري خواهد بود. علاوه بر آن ارتباط شفاف بين دولت ها، صنايع و مصرف کنندگان نيز يک امر لازم است.