تحلیل بازار گاز:
قطع عرضه گاز روسیه در زمستان امسال اقتصاد اروپا را تحت تاثیر شدید قرار خواهد داد و در راس آن اقتصاد آلمان قرار دارد. مصرف کنندگان ایالات متحده نیز از این تاثیر در امان نخواهند بود. قیمت گاز طبیعی در بازارهای آتی ایالات متحده برای دوره زمانی مهم مارس تا نوامبر 2022 در حدود 95 درصد افزایش یافته است. البته آمریکایی‌ها چیزی مانند افزایش قیمت‌های عظیم که اروپا را تحت تأثیر قرار داده است (افزایش حیرت‌انگیز قیمت عمده‌فروشی گاز به میزان 400 درصد و بیشتر)، تجربه نمی‌کنند. ایالات متحده بزرگترین تولید کننده گاز طبیعی در جهان است و منابع داخلی آن، در حالی که در سطح پایین تر از میانگین پنج ساله قرار دارد، کافی است. 
این مساله در مورد آلمان برعکس است. این کشور وابستگی شدیدی به واردات گاز طبیعی دارد و عواقب ناتواني در تامين آن برای آلمان بسیار زیاد است، زیرا بزرگترین اقتصاد اروپا و چهارمین اقتصاد بزرگ در جهان است. سرنوشت آن سرنوشت اقتصاد اروپا و جهان را در زمستان امسال تعیین خواهد کرد.
با کنار گذاشتن تمام پیامدهایی که قیمت بالای گاز طبیعی بر تولید صنعتی خواهد داشت، ساکنان نیمکره شمالی برای نیازهای گرمایشی خود به گاز وابسته هستند، به ویژه آنهایی که در اروپا هستند، در واقع با زمستان سختی روبرو هستند. روسیه به طور کامل جریان گاز از طریق یک خط لوله اصلی را متوقف کرده است و دو خط لوله دیگر که هر دو از اوکراین عبور می کنند، به شدت محدود شده اند و احتمالاً قبل از پایان زمستان به طور کامل بسته خواهند شد. قیمت گاز طبیعی اروپا در حال حاضر به طرز خیره‌کننده‌ای بالا است، اما اگر روسیه تمام مسیرهای صادراتی خود به اروپا را تعطیل کند، یا اگر زمستان سردتر از حد معمول باشد، ممکن است قیمتها به مرزهای بالاتری افزایش یابند. 
اما همه اینها برای قیمت گاز طبیعی در ایالات متحده چه معنایی دارد؟ قیمت‌های فعلی تقریباً دو برابر سطح سال گذشته است و عمیق‌تر شدن بحران گاز طبیعی اروپا همچنان بر مصرف‌کنندگان آمریکایی در این سوی اقیانوس اطلس تأثیر خواهد گذاشت. اروپا به گاز طبیعی نیاز دارد و تا آنجا که بتواند گاز طبیعی مایع یا LNG وارد خواهد کرد و عليرغم اينكه ایالات متحده به دلیل ذخایر گاز طبیعی فراوان خود منبع اصلی LNG است، ساخت تاسیسات صادرات LNG سال ها طول می کشد. سطح صادرات LNG موجود ایالات متحده به معنای واقعی کلمه از نظر ظرفیت به حداکثر رسیده است. این بدان معناست که صرف نظر از اینکه تقاضا برای LNG چقدر بالا برود، قیمت گاز ایالات متحده مستقیماً از قیمت گاز اروپا تبعیت نمی‌کند، اما احتمالاً بالا باقی می‌ماند و شاید با فرا رسیدن سرمای زمستان افزایش یابد.
علاوه بر این، اگر اروپا برای نیازهای انرژی خود به گاز طبیعی دسترسی نداشته باشد، نیاز به استفاده بیشتر از نفت و زغال سنگ به عنوان جایگزین خواهد داشت و این در افزایش مداوم قیمت هر دو منعکس خواهد شد، که قیمت گاز طبیعی در ایالات متحده را نیز حمایت خواهد کرد. در نتیجه قیمت نفت، گاز و زغال‌سنگ تمایل به افزایش خواهند داشت. 
طی هفته گذشته قیمت عمده‌فروشی گاز در بحبوحه نشانه‌هایی مبنی بر شکل‌گیری برنامه‌های رهبران اروپایی برای جلوگیری از بحران انرژی زمستانی کاهش یافته است، چرا که کمیسیون اروپا تایید کرد که روی "اقدامات اضطراری" کار می کند و دولت آلمان گفت که برای زمستان "آماده" است. کمیسیون اروپا روز پنجشنبه اعلام کرد که در حال بررسی گزینه هایی برای محدود کردن قیمت انرژی و کاهش تقاضای برق به عنوان بخشی از پیشنهادات آتی خود برای مقابله با افزایش هزینه های انرژی است.
رئیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون در لاین، ایده‌های کمیسیون در مورد محدود کردن قیمت انرژی را در یک سخنرانی در 14 سپتامبر تشریح خواهد کرد. پس از اینکه روسیه عرضه گاز به اروپا را قطع کرد، کشورهای اروپایی برای پر کردن ذخایر گازی عجله کردند. آلمان یکی از کشورهایی است که بیشتر در معرض کمبود بالقوه گاز قرار دارد و این نگرانی وجود دارد که اگر کرملین به طور کلی عرضه گاز را قطع کند، اقتصاد این کشور وارد رکود شود.
در حال حاضر، به نظر می رسد مجموع عواملی نظیر ترس از رکود اقتصادی، تورم و کاهش سرعت فعالیت های صنعتی موجب شده اند علیرغم موافقت اوپک پلاس با کاهش نمادین تولید 100000 بشکه در روز، قیمت های جهانی نفت خام کاهش یابد. با این حال، نوسانات همچنان بالاست، زیرا لحن ناسازگار روسیه در قبال صادرات نفت خام و گاز طبیعی، تجار را در معرض خطر قرار داده است. اگرچه قیمت نفت کاهش یافته،  اما احساسات صعودی می تواند به سرعت دوباره بازگردد.
خدمات مشاوره انرژی جهانی پلاتس آنالیتیکس هشدار می دهد که تقاضای جهانی نفت ممکن است افزایش یابد، زیرا اقتصادهای بزرگ در حال جایگزینی نفت کوره به جای گاز طبیعی هستند. پلاتس گزارش می دهد که سوئیچ گاز به نفت کوره می تواند در شش ماه آینده بیش از 80 درصد جهش کند که عمدتاً ناشی از قیمت بسیار بالای گاز طبیعی و LNG است. طبق گزارش پلاتس آنالیتیکس، انتظار می‌رود تولیدکنندگان برق، پالایشگاه‌ها و صنایع بزرگ تقاضای مایعات را به میزان 633000 بشکه در روز در سه ماهه اول سال 2023 افزایش دهند که افزایش شدیدی نسبت به تقاضای فعلی (سه ماهه سوم 2022 معادل 350000 ) بشکه در روز است. به گفته پلاتس، اين تغییر مستقیماَ به افزایش قیمت گاز در بازار مرتبط است، به ویژه پس از آن که روسیه تصمیم گرفت به طور نامحدود جریان گاز به آلمان از طریق نورد استریم 1 را به حالت تعلیق درآورد. اگرچه قیمت گاز تا حدودی از بالاترین قیمت اخیر خود کاهش یافته است، روند قیمت های بالاي فعلی همچنان ادامه دارد (4 برابر بیشتر از سال گذشته). در عین حال، قیمت LNG نیز به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.

نمودار 1 : میزان جایگزینی نفت بجای گاز در اروپا و آسیا

همانطور که پلاتس اشاره دارد، قیمت LNG آسیایی در ماه آگوست به بالاترین حد خود رسید و انتظار نمی رود که به زودي کاهش واقعی داشته باشد. قیمت‌های فعلی گاز طبیعی و LNG تقریباً پنج تا شش برابر بیشتر از قیمت‌های نفت کوره با گوگرد بالا است یا نزدیک به بالاترین حد تاریخی است.
پلاتس همچنین بیان می‌کند که انتظار می‌رود مشتریان اروپایی 308000 بشکه در روز رشد تقاضای مایعات را در سه ماهه اول 2023 داشته باشند، که تقریباً نیمی از سهم جهانی مورد انتظار جایگزینی نفت بجای گاز است. برای سه ماهه سوم 2022 پلاتس انتظار افزایش 166000 بشکه در روز را دارد. انتظار می‌رود تقاضای جایگزینی نفت با گاز آسیا به 271000 بشکه در روز (43 درصد افزایش) در مقایسه با 136000 بشکه در روز فعلي برسد. جایگزین اصلی گاز  نفت کوره است که در سطح 348000 بشکه در روز یا 60 درصد تغییر جهانی در سه ماهه اول 2023 است. انتظار می رود گازوئیل و LPG به ترتیب سهم 8 درصد و 32 درصد را به خود اختصاص دهند.
برای سه ماهه سوم سال 2022، پلاتس انتظار دارد تقاضای جهانی نفت کوره 125000 بشکه در روز افزایش یابد و به 7.4 میلیون بشکه در روز برسد. رشد همچنین ناشی از تقاضای بالاتر خاورمیانه است که 170000 بشکه در روز تعیین شده است.
همچنین انتظار می رود که LSFO پس از ماه‌ها تقاضای ضعیف، پاییز امسال بتواند کمی بازگشت داشته باشد. ژاپن واردات نفت کوره خود را در ماه اوت افزایش داده است و انتظار می رود تایوان، پاکستان و کره جنوبی خیلی زود وارد بازار شوند. یکی دیگر از محرک های بالقوه تقاضا، کمبود فعلی دیزل در بازارهای جهانی است که منجر به افزایش قیمت برای مصرف کنندگان در پمپ ها شده است. در بسیاری از نقاط اروپا، قیمت گازوئیل در حال حاضر بالاتر از قیمت بنزین است. تا زمانیکه پالایشگاه های جهانی تصمیم بگیرند تولید دیزل را در چند ماه آینده به حداکثر برسانند، LSFO و سایر سوخت ها احتمالاً شاهد جهش قیمت خواهند بود. ریسک صعودی قیمت LSFO می تواند در طول فصل تعمیر و نگهداری پالایشگاه بیشتر افزایش یابد.
به نظر نمی رسد که نوسان قیمت فعلی باعث از بین رفتن تقاضا برای نفت کوره شود. بحران انرژی در اروپا بازارها را به سمت نفت کوره سوق خواهد داد، شاید حتی بیشتر از آن چیزی که تحلیلگران در حال حاضر پیش بینی می کنند. بازار نفت کوره به ویژه می تواند در زمستان امسال بسیار فشرده باشد، به خصوص اگر روسیه تصمیم به صادرات کمتر داشته باشد و اگر تحریم های غرب اجرا شود. 
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 7 سپتامبر 2022 به دلیل کاهش تقاضا و افزایش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 7 سپتامبر 2022 و افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 2 سپتامبر 2022، از يک روند کاهشی برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 9.25 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 1 سپتامبر 2022، با 1.12 دلار (12.11درصد) کاهش تا کمتر از 8.13 دلار در هر ميليون بي تي يو در تاريخ 7 سپتامبر 2022 رسيد. قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک نیز طي دوره مذکور از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 8.30 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 7.56 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافت. همچنین قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 8.80 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 1 سپتامبر 2022، با 1.2 دلار (13.64 درصد) کاهش تا کمتر از 7.60 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 7 سپتامبر 2022 کاهش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 1 سپتامبر الي 7 سپتامبر 2022- (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 24 آگوست الي 31 آگوست 2022 از يک روند افزایشی شدید برخوردار بوده و از حدود 62.08 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 67.85 دلار در هر ميليون بي.تي.يو افزایش يافته است. از سوی دیگر، قيمت تك محموله LNG در بازار شمالغرب اروپا طي دوره 24 آگوست الي 31 آگوست 2022 از يك روند کاهشی قابل توجه  برخوردار بوده و از حدود 64.6 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 54.9 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 24 آگوست الي 31 آگوست 2022- (دلار در هر ميليون بي تي يو)

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 7 سپتامبر 2022 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 1.6 درصد کاهش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخشهای نيروگاهي، خانگی و تجاری و صادرات خط لوله با کاهش و مصرف بخش صنعت و صادرات LNG با افزایش همراه بوده است. طی دوره 1 سپتامبر الي 7 سپتامبر 2022، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا به میزان 3.6 درصد افزایش یافته و در سطح 5.8 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 31.8 درصد افزایش نشان مي دهد. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور در حدود 0.9 درصد افزایش یافته و در سطح 99.8 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 8.7 درصد بيشتر مي باشد.

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 1 سپتامبر الي 7 سپتامبر 2022

        
بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 30 آگوست 2022 در حدود 162 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن 2.5 درصد افزایش یافته است. از سوي ديگر، تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور در حدود 1.5 درصد کاهش یافته و در سطح 596 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 30 آگوست 2022 
    

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 2 سپتامبر 2022 در حدود 2694 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 54 ميليارد فوت مكعب افزايش يافته است. اين ذخاير به ميزان 222 ميليارد فوت مكعب کمتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 2 سپتامبر 2021 بوده و به ميزان 349 ميليارد فوت مكعب (11.5 درصد) کمتر از متوسط 5 سال گذشته (2021- 2017) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 3043 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 2 سپتامبر 2022 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 21 ميليارد فوت مكعب افزايش يافته و در سطح 635 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه  به ميزان 100 ميليارد فوت مكعب (13.6 درصد ) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه کمتر مي باشد. 

 جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 26 آگوست الي 2 سپتامبر 2022 
 

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 182 ميليارد فوت مكعب کمتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1466 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 5 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1284 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 94 ميليارد فوت مكعب (6.8 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 2 سپتامبر 2021 کمتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 2 سپتامبر 2022 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 29 ميليارد فوت مكعب افزايش يافته و در سطح 776 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 67 ميليارد فوت مكعب کمتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 2694 ميليارد فوت مكعب مي باشد، در محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه اکتبر 2022) طي دوره 6 سپتامبر الي 9 سپتامبر 2022 از يك روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 8.14 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 8 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 6 سپتامبر الي 9 سپتامبر 2022 

همچنین قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس لندن(ICE) براي تحويل در ماه اکتبر 2022، در پی افزایش جایگزینی نفت کوره به جای گاز در بازار اروپا (در 3 ماهه اول سال 2023 میزان جایگزینی نفت کوره به جای گاز در حدود 633 هزار بشکه در روز خواهد بود) در حال حاضر قیمت معادل حرارتی گاز و LNG در بازارهای اروپا و آسیا بیش از 6 برابر قیمت نفت کوره می باشد)، آماده شدن اروپا برای مداخله در بازارهای انرژی و اعلام کمیسیون اروپا مبنی بر تهیه یک بسته اضطراری، کاهش 12 درصدی تقاضای سالانه برای سوخت در ماه اوت 2022، افزایش مجدد ذخیره سازی، افزایش صادرات LNG  به بازار اروپا و افزایش عرضه نروژ، از یک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 49.3 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 6 سپتامبر2022 تا کمتر از 44 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 9 سپتامبر رسيد. از سوی دیگر عوامل متعددي در حفظ سطوح بالای قیمتها در بازار اروپا نقش داشته اند كه عبارتند از:
    قطع جریان صادرات گاز روسیه از طریق خط لوله نورد استریم 1 به اروپا
    هشدار رئیس جمهور روسیه مبنی بر قطع صادرات نفت و گاز روسیه به بازارهای جهانی در صورت تصویب سقف قیمتی  
    تشدید رقابت برای تامین منابع در بحبوحه بدترین بحران انرژی در دهه‌های اخیر و افزایش قیمت گاز طبیعی در اروپا و آسیا 
    افزایش قیمت LNG در بازار آسیا به دنبال افزایش تقاضای بازارهای مهم (تحلیلگران معتقدند قیمت گاز در سطح جهانی احتمالاً با ورود چین به بازار برای خرید ذخایر زمستانی فشار افزایشی بیشتری را احساس خواهد کرد)
    افزایش نگرانی ها از کافی نبودن عرضه جهانی گاز طبیعی برای جایگزینی کاهش عرضه روسیه به بازار اروپا