از نیمه دوم سال 2021 تاکنون، قیمت انرژی در اروپا 54 درصد افزایش یافته و به دنبال بحران میان روسیه و اوکراین، قیمت گاز طبیعی در اروپا افزایشی نزدیک به 70 درصد افزايش داشته است. بحران میان این دو کشور، تحریم‌های غرب علیه روسیه و تصمیم این کشور برای توقف صادرات گاز به برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا به بحران امنیت انرژی در اتحادیه اروپا دامن زده و درحالیکه تنها چند ماه به زمستان باقی مانده است، کشورهای اروپایی به دنبال یافتن منابع جایگزین گاز هستند تا وابستگی خود را به گاز روسیه، به ویژه گازپروم کاهش دهند. در واقع، اروپا در تلاش است تا خود را با ایجاد تمهیداتی برای ذخیره‌سازی و گازی مجدد ال‌ان‌جی شناور آماده کند. توافقات جدید ال‌ان‌جی اتحادیه اروپا بیشتر با ایالات متحده و کشورهایی مانند آذربایجان و قطر صورت گرفته است، این وضعیت می‌تواند در کوتاه‌مدت برای آمریکا مفید باشد و افزایش واردات ال‌ان‌جی ممکن است به طور موقت خلاء گاز روسیه را پر کند، اما به گفته تحلیلگران، ال‌ان‌جی کافی برای پوشش تمام نیازهای انرژی اروپا وجود ندارد. افزایش قیمت گاز طبیعی، پتانسیل منابع آفریقایی را برای دارندگان آن جذاب‌تر کرده است و کشورهای عضو اتحادیه اروپا، نشان داده‌اند که در بحبوحه فعلی کمبود گاز می‌توانند از چنین تحولاتی حمایت کنند، به عنوان مثال، موزامبیک یکی از جذاب‌ترین چشم‌اندازهای ال‌ان‌جی در جهان است. 

به گزارش ریستاد انرژی، پیش‌بینی می‌شود آفریقا تا اواخر دهه 2030 به اوج تولید گاز خود برابر با 470 میلیارد متر مکعب برسد که معادل حدود 75 درصد از میزان گاز تولید شده توسط روسیه در سال 2022 است. حتی با وجود پروژه‌های گازی که در حال توسعه هستند و یا به تعویق افتاده‌اند، آفریقا همچنان پتانسیل تولید قابل توجهی دارد. پیش‌بینی می‌شود تولید گاز این قاره از حدود 260 میلیارد مترمکعب در سال 2022 به 335 میلیارد مترمکعب در پایان این دهه افزایش یابد و اگر اپراتورهای نفت و گاز تصمیم بگیرند که پروژه‌های گازی خود را در این قاره افزایش دهند، تولید نزدیک و میان مدت آن می‌تواند از پیش‌بینی‌های محافظه کارانه فوق هم فراتر رود. آفریقا در طول دهه گذشته یکی از صادرکنندگان ثابت گاز به اروپا بوده و به طور متوسط 18 درصد از واردات گاز اروپا را به خود اختصاص داده است. این منطقه همچنین 11 درصد از صادرات جهانی ال‌ان‌جی را به خود اختصاص داده و صادرات ال‌ان‌جی آن در طی پنج سال گذشته به  بیش از پنج میلیون تن افزایش یافته است. با این حال، تاريخ نشان داده كه پروژه‌ها در آفریقا دارای ریسک فزاینده‌ای هستند و می‌توانند به دلیل هزینه‌های بالای توسعه، چالش‌های دسترسی به منابع مالی و سایر موارد به تعویق بیفتند و یا متوقف شوند، اما اخیرا شرکت‌های بزرگ نفت و گاز مانند انی، بی‌پی، اکسون موبیل، شل و اکینور در پاسخ به افزایش تقاضای جهانی خواستار سرمایه‌گذاری بیشتر در آفریقا هستند و در نظر دارند پروژه‌های پیشین را شروع و یا تسریع کنند. 
صادرات ال‌ان‌جی آفریقا عمدتاً از نیجریه و الجزایر و پس از آن از مصر و آنگولا و بخش دیگری نیز از گینه استوایی انجام می‌شود. علاوه بر این، اکتشافات در موزامبیک، تانزانیا، سنگال، موریتانی و آفریقای جنوبی، پتانسیل ایجاد صادرات گاز طبیعی بیشتری را، پس از توسعه نشان می‌دهد.
بی‌پی با خروج از روسیه، به دنبال پروژه‌های آفریقایی است تا از این فرصت برای عرضه گاز به بازارهای اروپایی استفاده کند. بریتیش پترولیوم چندین پروژه گازی بزرگ در سنگال و موریتانی (Greater Tortue Ahmeyim، Yakaar-Teranga و BirAllah LNG) دارد.
حجم ال‌ان‌جی فاز 1، Greater Tortue Ahmeyim)) از قبل فروخته شده و قرار است مقداری از گاز Yakaar-Teranga به عنوان خوراک نیروگاه سنگال استفاده شود. در همین حال، تاکنون قراردادی برای گاز فاز 2، (Greater Tortue Ahmeyim LNG)، گاز باقیمانده از Yakaar-Tranga و BirAllah امضا نشده و با توجه به اينكه انتظار می‌رود بازار ال‌ان‌جی در سال‌های آینده با محدودیت عرضه مواجه شود، اين حجم هاي مي توانند سودمند باشند. فاز 2 Greater Tortue Ahmeyim LNG دارای ظرفیت برنامه‌ریزی شده 2.5 میلیون تن در سال است، در حالی که تاسیسات ال‌ان‌جی Yakaar-Tranga و BirAllah  می‌توانند 10 میلیون تن در سال ظرفیت داشته باشند. 
با این حال، مرحله فید  در Yakaar–Tranga، که از نوامبر 2021 آغاز شده است، ظرفیت نهایی این پروژه را تعیین خواهد کرد، بریتیش پترولیوم نیز با هدف فروش به اروپا به دنبال انجام مطالعاتی برای تسریع در توسعه Bir Allah است.
شرکت ایتالیایی انی گفته است که می‌تواند وابستگی اروپا به گاز روسیه را تا حدی از طریق تامین گاز از پروژه‌های آفریقایی خود از جمله در الجزایر، مصر، نیجریه، آنگولا و کنگو-برازاویل کاهش دهد. ایتالیا در همکاری با انی قراردادهایی را برای افزایش واردات گاز از کشورهای شمال آفریقا، الجزایر و مصر و قراردادهای دیگری را نیز با آفریقای جنوب صحرا، جمهوری کنگو و آنگولا امضا کرده است. 
شرکت دولتی سونانگول آنگولا با مشارکت بی‌پی، انی و توتال‌انرجیز در حال توسعه پروژه ۱۲ میلیارد دلاری ال‌ان‌جی فراساحلی است. تاسیسات شش واحد صادرات ال‌ان‌جی نیجریه دارای ظرفیت 22.5 میلیون تن در سال است و برنامه‌هایی برای توسعه آن تا 30 میلیون تن در سال نيز با افزودن واحد هفتم وجود دارد، اما احتمالاً واحد هفتم تا سال 2024 تکمیل نخواهد شد.
شرق آفریقا که شش کشور از 10 کشور فقیر جهان را در خود جای داده است، مدتهاست توجه جهان را به خود جلب کرده، اما از زمان اکتشافات عظیم انرژی در موزامبیک و تانزانیا در سال 2010 و پس از آن، ثروت منطقه در حال تغییر است. موزامبیک ال‌ان‌جی، یکی از پروژه‌های اصلی گاز در این کشور بوده که به تصمیم برای سرمایه‌گذاری نهایی  20 میلیارد دلاری در سال 2019 (سالی که تولید ناخالص داخلی این کشور 15.39 میلیارد دلار بود)  منجر شده است و در حال حاضر چندین شرکت بزرگ در صنعت نفت و گاز از جمله شرکت توتال‌انرجیز فرانسه، انی ایتالیا، اکینور نروژ، اکسون آمریکا و شرکت ملی نفت چین در آن حضور دارند.
به گفته صندوق بین‌المللی پول، کشورهایی مانند موزامبیک و تانزانیا ممکن است در میان مدت با توجه به تصمیم اتحادیه اروپا برای طبقه‌بندی گاز به عنوان یک منبع پایدار، از تلاش‌های اروپا برای تنوع بخشیدن به منابع انرژی بهره ببرند و در نتیجه، شاهد تقاضای صادرات قوی‌تری از منطقه باشند. اتحادیه اروپا در ابتکار RePowerEU خود که در ماه مه منتشر کرد، جنوب صحرا آفریقا را به عنوان منطقه‌ای با پتانسیل «ال ان جی استفاده نشده» و شریکی برای کمک به کاهش وابستگی خود به منابع انرژی روسیه توصیف کرد.
در صورتی که شرایط بازار اجازه دهد، کشورهای جنوب صحرای آفریقا که در حال حاضر ظرفيت صادرات ال ان جي به ميزان 33.8 میلیون تن در سال از چهار کشور آنگولا، کامرون، گینه استوایی و نیجریه را دارند، می‌توانند تا سال 2030، 74 میلیون تن در سال افزایش ظرفیت صادرات ال‌ان‌جی داشته باشند، این علاوه بر مجموع 60 میلیون تن ظرفیت صادراتی است که انتظار می‌رود این منطقه تا سال 2025 داشته باشد. مقادیر گازی که در سواحل موریتانی، سنگال و موزامبیک یافت می‌شود به حدی است که می‌توانند بیش از 90 میلیون تن در سال ظرفیت صادرات ال‌ان‌جی را توجیه کنند که بیشتر از قطر است.

شکل 1: اکتشافات گاز طبیعی و تصمیمات سرمایه‌گذاری نهایی برای پروژه‌های LNG در آفریقا، 2011-2020
 
Source 1: IEA. All rights reserved

در فاصله سال‌های 2010 تا 2020، 40 درصد از کل گازهای کشف شده در سراسر جهان مربوط به آفریقا بوده است. اکتشافات در موزامبیک و تانزانیا در اوایل دهه 2010، یک سری اکتشافات در مصر در سال 2015 و اکتشافات در سنگال و موریتانی در اواخر دهه 2010 صورت گرفت. کشف  میدان گازی Windjammer توسط شرکت آمریکایی Anadarko در سال 2010، فصل جدیدی را برای شرق آفریقا و بازارهای ال‌ان‌جی جهانی گشود. این یافته‌ها منجر به  كشف حدود 3.4 تریلیون متر مکعب ذخایر گاز طبیعی اثبات شده برای موزامبیک و تانزانیا شد. 

جدول 1: پروژه‌های ال‌ان‌جی در موزامبیک و تانزانیا

موزامبیک با 2.8 تریلیون مترمکعب، سهم زیادی از ذخایر منطقه را در اختیار دارد که بعد از نیجریه (5.4 تریلیون مترمکعب) و الجزایر (4.3 تریلیون مترمکعب) و بالاتر از مصر (2.4 تریلیون مترمکعب)، جایگاه سوم دارندگان ذخایر در آفریقا را به خود اختصاص داده است. این رقم همچنین با سایر تولیدکنندگان بزرگ گاز مانند آذربایجان (2.8 تریلیون مترمکعب) و قزاقستان (2.7 تریلیون مترمکعب) برابری می کند. موزامبیک نسبت به صادرکنندگان ال‌ان‌جی مانند نروژ (1.5 تریلیون مترمکعب)، استرالیا (2.4 تریلیون مترمکعب)، و مالزی (0.9 تریلیون مترمکعب) ذخایر بیشتری را در اختیار دارد.

شکل 2: مقایسه دارندگان ذخایر اثبات شده گاز در قاره آفریقا
 
Source 2: BP; EIA

شرکت ملی هیدروکربن‌های دولتی موزامبیک اذعان کرده است که می‌تواند به تامین نیازهای فزاینده گاز اروپا کمک کند. پروژه‌های ال‌ان‌جی موزامبیک مستلزم ساخت واحدهای مایع‌سازی گاز در ساحل شمال شرقی این کشور است; با این حال، به دلیل حملات تروریستی، این اقدام در حال حاضر متوقف شده است و زمان مشخصی برای بازگرداندن عملیات‌ها پیش‌بینی نشده است.
به گفته «متیو بالدوین»، معاون مدیر کل بخش انرژی کمیسیون اروپا، اتحادیه اروپا همچنین به دنبال تامین گاز بیشتر از نیجریه است; با این حال،  تهدیدات داخلی می‌تواند تولید این کشور را  هم مانند موزامبيك مختل کند. تولید نفت و گاز در نیجریه به دلیل سرقت خط لوله و خرابکاری متوقف شده است و تاسیسات ال‌ان‌جی نیجریه در جزیره بانی با 60 درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کند و اگر ظرفیت آن تا بیش از 80 درصد افزایش یابد، ممکن است ال‌ان‌جی بیشتری برای محموله‌های تک‌محموله براي اروپا در دسترس باشد.
طي سال‌ها، پروژه‌های ساخت خط لوله و توسعه میادین جدید نفت و گاز در آفریقا با مشكلاتي مواجه بودند كه دليل آن، بی‌میلی بانک‌ها و دولت‌های غربی برای تامین مالی پروژه‌های جدید سوخت‌های فسیلی به دلیل مبارزه با انتشار کربن بود، ولی اکنون اروپا که تا پیش از این به کشورهای آفریقایی توصیه کرده بود روی انرژی‌های تجدیدپذیر تمرکز کنند، تقاضای بیشتری برای گاز دارد.
از آنجایی که تقاضای گاز در بازارهای داخلی در موزامبیک و تانزانیا افزایش قابل توجهی نخواهد داشت، درآمدزایی از ذخایر گاز طبیعی این کشورها در اصل شامل صادرات خواهد بود. بر اساس گزارش جهانی ال‌ان‌جی اتحادیه بین‌المللی گاز، موزامبیک پس از روسیه (اگرچه وضعیت پروژه‌های آتی آن نامشخص است)، قطر و ایالات متحده چهارمین کشور بزرگی خواهد بود که از ظرفیت اضافی ال‌ان‌جی بین سال‌های 2022-2026 بهره خواهد برد. این افزایش ظرفیت، موزامبیک را در بین 10 صادرکننده برتر ال‌ان‌جی در این مدت قرار می‌دهد که از صادرکنندگان مهم فعلی مانند مصر پیشی خواهد گرفت.
تانزانیا همچنین دارای ذخایر گاز قابل توجهی است، از اين رو امیدوار بود ساخت پایانه صادرات ال‌ان‌جی خود را در سال 2022 آغاز کند و انتظار می‌رفت اين كشور تا سال 2028 صادرات داشته باشد. با این حال، در ژانویه 2021، اکینور با استناد به اقتصاد "ضعیف" پروژه از آن کنار کشید. درواقع، تلاش این کشور به دلیل کووید-19 چندين بار با شکست مواجه شد و شرکت‌ها را به سمت کاهش سرمایه‌گذاری سوق داد و سبب چندین دور مذاکرات شکست خورده بین دولت و شرکای پروژه شد. با این حال، چشم‌انداز این پایانه پس از انتخابات مارس 2021 و که دولتی که حامي سرمایه‌گذاران بود، تقویت شد. در ژوئن سال جاری، دولت جدید قراردادی عندالمطالبه را با شرکت اکینور و شل بریتانیا به منظور ساخت پایانه ال‌ان‌جی امضا کرد.

شکل 3: مجموع ظرفیت ال‌ان‌جی 2022-2026
 
Source 3: International Gas Union

جذابیت گاز طبیعی در آفریقای شرقی برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی تنها به دلیل حجم آن نیست، بلکه اقتصاد پروژه نیز به همان اندازه حائز اهمیت است. به عنوان مثال، پروژه‌های ال‌ان‌جی در موزامبیک یکی از پایین‌ترین قیمت‌های سربه سر در جهان را دارند. اگرچه در مورد تانزانیا اینگونه نیست، اما افزایش قیمت ال‌ان‌جی و دولت حامي، رقابت‌پذیری گاز این کشور را هم بهبود بخشیده است.
موقعیت جغرافیایی آفریقای شرقی نیز برای پتانسیل صادرات و دسترسی راحت محموله‌ها به بازارهای اصلی گاز در آسیا و اروپا حائز اهمیت است، به عنوان مثال، محموله ال‌ان‌جی که از شرق آفریقا ارسال می‌شود، نسبت به قطر از نقاط استراتژیک  کمتری عبور می‌کند و مسافت کوتاه‌تری را در مقایسه با مشابه‌های آمریکایی و یا استرالیایی طی می‌کند.
در حال حاضر، 75 درصد از ظرفیت صادرات پروژه ال‌ان‌جی موزامبیک تحت قراردادهای خرید بلندمدت به خریداران كليدي بازارهای منطقه‌ای در اروپا و آسیا فروخته شده است.

با توجه به موارد مطرح شده می‌توان دریافت كه  فرصت‌های عظیمی در بخش گاز آفریقا وجود دارد. با وجود چنین شرایطی و اینکه آفریقای شرقی و اقتصاد مناسب ال‌ان‌جی در این منطقه، شرايط را برای خریداران بین‌المللی جذاب می‌کند، اما اعلام این منطقه به عنوان تامین‌کننده قابل اعتماد به دلايل متعدد دشوار است. درواقع امنیت به ویژه در موزامبیک، یکی از عواملی است که می‌تواند این مسئله را مختل کند و تکمیل امکانات صادراتی را به تاخیر بیندازد. چالش ديگر،سیاست داخلی ناپایدار این کشورها است که منجر به ایجاد بلاتکلیفی سرمایه‌گذاران بین‌المللی و تیره شدن روابط آنها با این کشورها می‌شود. در مجموع، جایگاه این منطقه در بازار رو به رشد جهانی ال‌ان‌جی کم نیست، با این حال برای به حساب آوردن موزامبيك و تانزانيا به عنوان عرضه‌کنندگان قابل اعتماد ال‌ان‌جی ، اصلاحات سیاستی در موزامبیک و تانزانیا ضروری است.
چشم‌انداز پروژه‌های صادرات ال‌ان‌جی جنوب صحراي آفریقا نیز نامشخص است و در میان مدت و بلند مدت، شرایط بازار می‌تواند بر تصویب تعدادی از پروژه‌ها تأثیر بگذارد.