بحران میان روسیه و اوکراین نقطه عطفی برای نظم سیاسی در اروپا بوده منجر به ارزیابی مجدد سیاست انرژی اتحادیه اروپا شده است. در دهه‌های گذشته فراوانی و، در دسترس بودن گاز روسیه، قیمت گاز طبیعی در اتحادیه اروپا را پایین نگه داشته و به رقابت پذیری صنایع انرژی در اتحادیه اروپا کمک کرده است؛ درحالیکه بحران کنونی وابستگی اتحادیه اروپا (به ویژه برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا مانند آلمان، اتریش، بلغارستان، اسلواکی، اسلوونی، جمهوری چک و مجارستان) را به روسیه به عنوان عرضه‌کننده  ای  مطمئن آشکار کرده است.
بحران کنونی و وابستگی بالای اتحادیه اروپا به گاز روسیه، بحث‌هایی در خصوص مناسب‌ترین واکنش در قبال گاز روسیه را در پی داشته است.
گزینه‌های مورد بحث در بخش انرژی شامل طیف وسیعی از تحریم‌های مستقیم، وضع تعرفه‌ها و اعمال سقف قیمت برای صادرات نفت و گاز روسیه می‌شود. کمیسیون اروپا، مکانیسمی را با هدف مهار نوسانات قیمت و جلوگیری از افزایش شدید آن در بزرگترین بازار گاز اتحادیه اروپا و معاملات مشتقات در منطقه پیشنهاد کرده است.

در طول سه دهه گذشته، اتحادیه اروپا یک استراتژی هماهنگ برای آزادسازی بازار گاز با هدف تضمین رقابت بین عرضه‌کنندگان و دسترسی به قیمت‌های مشابه برای همه مصرف‌کنندگان در سراسر بلوک اتخاذ کرده است. در نتیجه، TTF و سایر هاب‌ها در سراسر اروپا، بازارهایی کاملاً غیرقابل تنظیم هستند. این بدان معنا نیست که روند معاملات در TTF و سایر بورس‌ها مشمول مقررات نیست، بلکه 10 سال پیش در پی بحران مالی، مقرراتی برای جلوگیری از دستکاری بازار و تضمین ثبات مالی در بازارهای انرژی که پیش از آن بسیار کنترل نشده بودند، وضع شد.
بازارها توسط فعالان بازار راه‌اندازی شدند و آژانس‌های گزارش‌دهنده قیمت برای ارزیابی وارد شدند و سپس بورس‌های الکترونیکی (آتی و سپس فیزیکی) ایجاد شدند تا امکان معاملات ناشناس را فراهم کنند. بورس‌ها و تا حدی آژانس‌های گزارش‌دهنده قیمت، عملکردی تنظیم‌شده دارند اما قوانین روی اصول فرآیندی و مالی متمرکز است و قیمت تنظیم نمی‌شود. اگر مرجعی اعلام نماید که  قیمت TTF بعنوان مثال در یک بورس نمی‌تواند بالاتر از یک سطح معین باشد، آنگاه این معاملات به معاملات فرابورس (OTC) بین طرف‌های مقابل منتقل می‌شود؛ بدون هیچ نظارتی بر بازار فرابورس، محدود کردن این قیمت‌ها تقریباً غیرممکن است. تا به امروز، هیچ مرجعی تلاش نکرده است که قیمت عمده فروشی گاز را محدود کند. در صورت تلاش در این زمینه، گاز و به‌ویژه ال‌ان‌جی، به سادگی به بازارهایی که قیمت آن بدون سقف و در نتیجه بالاتر بود (به احتمال زیاد در آسیا) سرازیر شدند.
قیمت عمده فروشی برق در اتحادیه اروپا و بریتانیا بر اساس هزینه نهایی شکل می‌گیرد. این بدان معنی است که قیمت با هزینه تولید آخرین نیروگاه مورد نیاز برای برآوردن تقاضا تعیین می‌شود. با این حال، این وضعیت در شرایط استثنایی مانند سال  2022می تواند، به نتایج قیمت بسیار بالایی منجر شود. در حال حاضر، به دلایلی نظیر کمبود آب، تعمیرات هسته‌ای و باد کمتر از حد انتظار در تابستان، نیروگاه‌های گازسوز در سیستم برق اروپا تولیدکنندگان هزینه نهایی هستند و با توجه به افزایش قیمت گاز به دلیل کاهش عرضه از روسیه، هزینه نهایی تولید برق در سطوح بسیار بالا و توسط نیروگاه‌های گازی تعیین می‌شود. در نتیجه، تأمین‌کنندگان منابع برق کم‌هزینه (تجدیدپذیرها، نیروگاه‌های هسته‌ای عملیاتی) حاشیه سود فوق‌العاده‌ای به دست می‌آورند. در نتیجه‌ی این مکانیسم قیمت‌گذاری، یکی از گزینه‌های کاهش قیمت برق این است که دولت‌ها و/یا تنظیم‌کننده‌ها قیمت موثر گازی که تولیدکنندگان برق دریافت می‌کنند را محدود کنند که این امر به نوبه خود قیمت عمده‌فروشی برق را پایین می‌آورد. اما این روند برای مالیات دهندگان هزینه دارد، زیرا تولیدکنندگان برق همچنان باید گاز را به قیمت عمده بخرند در حالیکه نمی‌توانند هزینه را به مصرف‌کنندگان منتقل کنند.
یک راه‌حل پایدارتردر بلند مدت، تغییر طراحی بازار در بازار عمده فروشی برق است تا قیمت عمده فروشی برق بر اساس هزینه تولید آخرین تولیدکننده تعیین نشود. در واقع هدف کلی این است که قیمت برق صرفاً توسط قیمت گاز تعیین نشود.
کمیسیون اروپا و رهبران سیاسی اتحادیه اروپا جلسات متعددی را در خصوص سطوح بالای قیمت عمده فروشی گاز، به ویژه TTF برگزار کرده‌اند. کمیسیون اروپا در تاریخ 18 اکتبر 2022 بیانیه‌ای را شامل تعدادی پیشنهاد برای مقابله با بحران انرژی منتشر کرد. مکانیسم موقت طراحی شده، محدودیت قیمت پویا را برای معاملات در TTF هلند، که شاخص اصلی آن معیاری برای کل گاز معامله شده در اروپا است، در نظر می‌گیرد. به گفته کمیسیون اروپا، این امر به جلوگیری از افزایش و نوسانات شدید قیمت‌ها و همچنین گمانه‌زنی‌هایی که می‌تواند سبب بروز مشکلاتی برای عرضه گاز طبیعی به برخی کشورهای عضو شود، کمک خواهد کرد. هدف از این مکانیسم، محافظت از شرکت‌های انرژی منطقه در برابر افزایش‌ شدید قیمت و کمک به امنیت عرضه آنها در میان مدت است. محدودیت قیمت پویا در حالی اعمال می‌شود که اتحادیه اروپا بر روی معیار جدیدی برای قیمت ال‌ان‌جی کار می‌کند. به گفته ایشان، یک معیار قیمت مبتنی بر ال‌ان‌جی، مبنای دقیق‌تری برای معاملات ال‌ان‌جی خواهد بود و شاخص قیمت شفاف‌تری را برای آن ارائه می‌دهد. این شاخص باید به موقع و برای ذخیره‌سازی بعدی در اوایل سال 2023 در دسترس قرار گیرد. محدودیت پویا در قیمت ال‌ان‌جی باید به گونه‌ای باشد که از ادامه جریان به اروپا اطمینان حاصل شود.
روسیه قدرت بازار قابل توجهی در بازارهای گاز طبیعی اتحادیه اروپا دارد و با اقدامات خود می‌تواند بر قیمت‌های هاب اتحادیه اروپا تأثیر گذارد. از آنجایی که معمولاً قیمت‌های پرداخت شده تحت قراردادهای عرضه موجود، در بازارهای گاز اتحادیه اروپا برای قیمت‌های تک محموله‌ای شاخص سازی می‌شود، روسیه از چنین تأثیری بر قیمت‌ها سود می‌برد. بنابراین به نفع روسیه است که مقدار عرضه را به روشی مشابه که یک انحصارگر با محدود کردن مقادیر و افزایش قیمت‌ها برای افزایش سود انجام می‌دهد، محدود کند. روسیه از اواسط سال 2021 قدرت خود را برای اثرگذاری بر قیمت گاز اتحادیه اروپا نشان داده است. در حال حاضر، با توجه به اینکه پایانه‌های گازی‌سازی مجدد ال‌ان‌جی در اروپا نزدیک به ظرفیت هستند، عرضه ال‌ان‌جی نمی‌تواند کمک بیشتری کند، که بر نقش روسیه به‌عنوان یک انحصارگر در برآوردن تقاضایی از روش‌های دیگر نمی‌توان آن را برآورده کرد، تاکید می‌کند. درواقع این امر نشان دهنده قدرت بازار روسیه بر تقاضای باقیمانده  اتحادیه اروپا است که در برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، مانند آلمان، نمی‌توان آن را در کوتاه‌مدت با هیچ عرضه‌کننده دیگری جایگزین کرد. در عین حال، با توجه به زیرساخت‌های خط لوله موجود در حال حاضر، اتحادیه اروپا تنها خریدار خارجی بالقوه گاز روسیه از میادین گازی سیبری غربی است، اما تاکنون از قدرت در قالب یک انحصار استفاده نکرده است. اتحادیه اروپا می‌تواند از طریق یک خریدار واحد از قدرت بازار خود استفاده و گاز را به طور مشترک خریداری کند. اخیرا کمیسیون برای افزایش انعطاف‌پذیری و قدرت نفوذ خود در مذاکرات با عرضه‌کنندگان گاز جایگزین، در نظر دارد پلت فرم خرید مشارکتی  خود که پر کردن ذخایر گاز را هماهنگ می کند، تقویت کند. این طرح کشورهای عضو را ملزم به خرید مشترک گاز به میزان حداقل 15 درصد از ذخیره سازی خود کرده و به شرکت‌ها اجازه می‌دهد یک کنسرسیوم اروپایی تشکیل دهند؛ هرچند منابع عرضه روسیه از مشارکت مستثنی خواهند بود.
از طرفی رهبران اتحادیه اروپا ظاهراً به دلیل بالاتر بودن قیمت TTF نسبت به دیگر قیمت هاب‌ها و ال‌ان‌جی، معتقدند که TTF دیگر نماینده‌ای برای قیمت گاز بازار اروپا نیست. هرچند باور رهبران اتحادیه اروپا و تحلیل مفروض پشت نقل‌قول‌ها تا حد زیادی نادرست است، لیکن این نظر به طور کامل استدلال‌های مربوط به چرایی این موضوع را پوشش نمی‌دهد.

شکل 1: قیمت گاز اروپا

 
source 1 : Argus Media

در آغاز ماه آوریل، شکاف بین قیمت TTF، NBP و LNG NWE باز شد که این قیمت‌ها در قیاس با TTF کاهش زیادی داشتند. در چنین شرایطی رهبران اروپایی قیمت TTF را مقصر دانسته و گفتند معیار مناسبی برای گاز اروپا نیست. هرچند، ازدحام  هم در اینترکانکتور صادرات گاز به بلژیک و هلند و هم در پایانه‌های واردات ال‌ان‌جی در Dunkerque، Zeebrugge و Gate، علت چنین تفاوتی است. هرچند راه حل واضح برای حل این مشکل، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های لازم است.
کمیسیون اروپا یک مکانیسمی را برای محدود کردن نوسانات روزانه  و جلوگیری از افزایش شدید قیمت‌ها در بازار مشتقات انرژی، پیشنهاد کرده است. این پیشنهاد منعکس کننده آنچه در برخی بازارهای مشتقه، به ویژه در بازارهای ایالات متحده اتفاق می‌افتد، خواهد بود. بورس بازرگانی و کالای شیکاگو (CME)، جایی که قراردادهای آتی هنری هاب در آن معامله می‌شود، دارای محدودیت قیمت  و کمربند قیمتی  است. کمربند قیمت، مکانیسم مشابهی است که همه سفارش‌ها را در معرض اعتبارسنجی قیمت قرار می‌دهد و سفارش‌های خارج از کمربند داده شده را برای حفظ بازارهای منظم  رد می‌کند.

پیشنهاد کمیسیون برای تعیین سقف قیمت‌های TTF از طریق بورس‌های اروپایی، تلاشی جزئی برای محدود کردن قیمت‌های TTF است و با فرابورس کاری ندارد، بنابراین مشخص نیست که تا چه اندازه می‌تواند موثر باشد. از سویی دیگر محدود کردن قیمت‌های گاز تحویل‌شده به بازارهای اتحادیه اروپا به احتمال زیاد باعث کاهش عرضه گاز می‌شود؛ همانطور که پیش از این، «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه گفته بود که هرگونه تلاش برای محدود کردن قیمت گاز روسیه، منجر به قطع جریان خواهد شد. هرچند تحت شرایط خاصی، برای روسیه منطقی است که از سقف قیمتی وضع شده توسط اتحادیه اروپا تبعیت کند، درواقع اگر اتحادیه اروپا بتواند متعهد شود که پس از رد نمودن اولتیماتوم قیمتی خود از سوی روسیه، ثابت قدم بماند و روسیه به این نتیجه برسد که در شرایط توقف تحویل گاز، وضعیتش بدتر از تبعیت از سقف قیمتی اتحادیه اروپا است، این کار را انجام خواهد داد. از طرف دیگر، از جلسات متعدد برگزار شده میان کمیسیون اروپا و رهبران کشورهای اروپایی می‌توان دریافت که احتمالا ایده اعمال سقف قیمت گاز، بین کشورهای عضوکه منابع انرژی و قدرت اقتصادی آنها در اتحادیه اروپا متفاوت است، اختلاف می‌اندازد. طرفداران سقف، در محدوده و طراحی آن نظرات متفاوتی دارند و مخالفان، نگران به خطر افتادن امنیت عرضه پس از قطع جریان گاز روسیه هستند. حامیان سقف قیمت استدلال کرده‌اند که این ابزار به طور منظم نظارت می‌شود و اگر تنظیم‌کننده‌ها، از جمله بانک مرکزی اروپا، هر گونه مشکل مالی را شناسایی کنند، می‌توان آن را متوقف کرد.
درنهایت اگر سقف قیمتی در TTF نتواند به طور موثر اجرا شود، تلاش برای ایجاد آن اتلاف وقت است و اگر بتوان آن را اجرا کرد، احتمالا اروپا گاز کمتری دریافت خواهد کرد که بحران مالی جهانی را تسریع خواهد کرد؛ همانطور که بانک مرکزی اروپا هشدار می‌دهد که طراحی پیشنهادی فعلی ممکن است در برخی شرایط، ثبات مالی اتحادیه اروپا را به خطر ‌اندازد. این اظهارات با نگرانی‌های مطرح شده از سوی کشورهایی مانند آلمان و هلند مطابقت دارد که ضمانت‌های قوی‌تری برای عدم ایجاد اختلال در بازارها را خواستار شده اند.