تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 1 مارس 2023 به رغم افزایش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 1 مارس 2023، عمدتا به دلیل افزایش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 1 مارس 2023 و کاهش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 24 فوریه 2023، از يک روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.19 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 23 فوریه 2023، با 40 سنت (18.3 درصد) افزایش تا بیش از 2.59 دلار در هر ميليون بي تي يو در تاريخ 1 مارس 2023 افزایش يافت. قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک نیز طي دوره مذکور از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.38 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 2.46 دلار در هر میلیون بی تی یو افزایش یافت. همچنین قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.28 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 23 فوریه 2023، با 25 سنت (11درصد) افزایش تا بیش از 2.53 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 1 مارس 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 23 فوریه الي 1 مارس 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 10 فوریه 2023 الي 24 فوریه 2023 از يک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 15.79 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 14.20 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافته است. همچنین قيمت تك محموله LNG در بازار شمال غرب اروپا طي دوره 10 فوریه 2023 الي 24 فوریه 2023 از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 14.95 در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 13.75 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 10 فوریه 2023 الي 24 فوریه 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 1 مارس 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 2.63 درصد افزایش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی، خانگی و تجاری و صنعت با افزایش همراه بوده است. طی دوره 23 فوریه الي 1 مارس 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا به میزان 0.4 میلیارد فوت مکعب در روز افزایش یافته و در سطح 5 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 16.7 درصد کاهش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور در حدود 0.2 درصد افزایش یافته و در سطح 100.7 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 7.35 درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 23 فوریه الي 1 مارس 2023

        
بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 21 فوریه 2023 در حدود 151 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن تغییری نکرده است. از سوی دیگر، تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 1.2 درصد کاهش یافته و در سطح 600 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 21 فوریه 2023 
    

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا، ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 24 فوریه 2023 در حدود 2114 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 81 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته است. اين ذخاير به ميزان 451 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 24 فوریه 2022 بوده و به ميزان 342 ميليارد فوت مكعب (19.3 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 1772 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 24 فوریه 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 28 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 451 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 61 ميليارد فوت مكعب (15.6 درصد ) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

 
جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 17 فوریه 2023 الي 24 فوریه 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 184 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 936 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 20 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 1120 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 232 ميليارد فوت مكعب (26.1درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 24 فوریه 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 24 فوریه 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 31 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 544 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 98 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 2114 ميليارد فوت مكعب مي باشد، در محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه آوریل 2023) طي دوره 27 فوریه الي 3 مارس 2023 از يك روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.731 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 3.009 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 3 مارس افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 27 فوریه الي 3 مارس 2023 

از سوی دیگر، قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بوده و از حدود 14.25 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 27 فوریه 2023 تا کمتر از 13.62 دلار در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 3 مارس کاهش یافت. عمده عوامل تضعیف کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از:
    افزایش دمای هوا در منطقه اروپا و کاهش تقاضای گرمایشی؛
    اعلام آژانس بین المللی انرژی مبنی بر شدیدترین کاهش تقاضای گاز در اروپا در سال 2022 (کاهش 13 درصدی) از سال 2020 تا کنون در پی کاهش بحران انرژی؛
    اعلام کاهش 19.3 درصدی تقاضای گاز اروپا طی دوره اوت 2022 الی ژانویه 2023 در مقایسه با متوسط 2022-2017 که به میزان قابل توجهی بیشتر از هدفگذاری کمیسیون اروپا برای کاهش 15 درصدی تقاضای گاز طی دوره اوت 2022 الی مارس 2023 می باشد؛
همچنین عوامل ذیل موجب تقویت قیمت گاز شده و از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    نگرانی کمیسیون اروپا از چالش سالانه پر کردن مجدد ذخیره سازی ها برای سال 2023؛
    نگرانی آژانس بین المللی انرژِی از بازگشایی مجدد اقتصاد چین پس از رفع محدودیت های کرونایی در این کشور و افزایش تقاضای جهانی LNG در پی افزایش رقابت برای خرید محموله های LNG (پیش بینی افزایش حداکثری 35 درصدی تقاضای LNG در چین در سال 2023).

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 10 Feb 2023.
2-    Argus LNG Daily, 24 Feb 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 2 Mar 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA