تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 12 آوریل 2023 به رغم کاهش تقاضای گاز طبیعی آمریکا و افزایش تولید گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 12 آوریل 2023 و افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 7 آوریل 2023، از يک روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.18 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 6 آوریل 2023، با 3 سنت (1.4 درصد) افزایش تا بیش از 2.21 دلار در هر ميليون بي تي يو در تاريخ 12 آوریل 2023 افزایش يافت. از سوی دیگر، قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 1.88 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 1.57 دلار در هر میلیون بی تی یو کاهش یافت. همچنین قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 2.01 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 6 آوریل 2023، با 20 سنت (9.9 درصد) کاهش تا کمتر از 1.81 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 12 آوریل 2023 کاهش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 6 آوریل الي 12 آوریل 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 31 مارس 2023 الي 14 آوریل 2023 از يک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 12.21 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 11.975 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافته است. همچنین قيمت تك محموله LNG در بازار شمال غرب اروپا طي دوره 31 مارس 2023 الي 14 آوریل 2023 از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 13.25در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 11.20 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 24 مارس 2023 الي 31 مارس 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 12 آوریل 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 4.6 درصد کاهش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی، صنعت و خانگی و تجاری با کاهش همراه بوده است. طی دوره 6 آوریل الي 12 آوریل 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا به میزان 0.2 میلیارد فوت مکعب در روز افزایش یافته و در سطح 4.5 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 16.7درصد کاهش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور در حدود 0.1 درصد افزایش یافته و در سطح 100.7 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 4.9 درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 6 آوریل الي 12 آوریل 2023

       
بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 4 آوریل 2023 در حدود 158 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن 1.3 درصد کاهش یافته است. همچنین تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت (كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 0.3 درصد کاهش یافته و در سطح 590 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 4 آوریل 2023 
   

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا، ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 7 آوریل 2023 در حدود 1855 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 25 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 460 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 7 آوریل 2022 بوده و به ميزان 295 ميليارد فوت مكعب (18.9 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 1560 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 7 آوریل 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 10 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 345 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 73 ميليارد فوت مكعب (26.8 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

 
جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 31 مارس 2023 الي 7 آوریل 2023  

ذخاير در منطقه توليدي (آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 219 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 864 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 9 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1083 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 212 ميليارد فوت مكعب (24.3 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 7 آوریل 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 7 آوریل 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 6 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 427 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 93 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي، سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 1855 ميليارد فوت مكعب مي باشد، در محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا (آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه می 2023) طي دوره 10 آوریل الي 14 آوریل 2023 از يك روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.172 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 2.114 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 14 آوریل کاهش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 10 آوریل الي 14 آوریل 2023 

 
همچنین قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند کاهشی ملایم برخوردار بوده و از حدود 12.67 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 10 آوریل 2023 تا کمتر از 12.23 در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 14 آوریل کاهش یافت. عمده عوامل تضعیف کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از: 
    تقاضای ضعیف گاز طبیعی در بازار اروپا و انتظار بهبود کند تقاضای آتی؛
    تعهد آمریکا به تداوم صادرات LNG به بازار اروپا؛
    هوای بهاری معتدل در اروپا طی هفته گذشته؛
    پیش بینی هوای گرمتر و افزایش تولید برق بادی در بازار اروپا؛
    پیش بینی افزایش تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر در اروپا؛
    سطوح نسبتا بالای ذخیره سازی های گاز در اروپا (55.6 درصد)که این میزان بسیار بالاتر از میانگین پنج ساله و میزان گاز موجود در مخازن ذخیره سازی در پایان دو زمستان قبلی است؛
    افزایش نگرانی ها از ظهور بحران های مالی در پی ورشکستگی برخی بانکها؛

همچنین عوامل ذیل موجب تقویت قیمت گاز شده و از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    پیش بینی کاهش عرضه گاز نروژ با توجه به تعمیرات فصلی
    افزایش جایگزینی (fuel switching) گاز بجای زغال سنگ در اروپا به دلیل سطوح پایین گاز طبیعی در این منطقه؛
    عدم اطمینان در مورد در دسترس بودن ناوگان هسته‌ای فرانسه؛
    نگرانی ها از بازگشایی مجد اقتصاد چین پس از رفع محدودیت های کرونایی در این کشور و افزایش تقاضای جهانی LNG؛
    منع شرکت های اروپایی از امضاء قراردادهای جدید LNG  روسیه توسط کمیسر انرژی اتحادیه اروپا؛

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 31 Mar 2023.
2-    Argus LNG Daily, 14 April 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 13 April 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA