تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 10 می 2023 به رغم کاهش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 10 مه 2023 و افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 5 می 2023، عمدتا به دلیل کاهش تولید گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 10 می 2023، از يک روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 1.94 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 4 می 2023، با 18 سنت (9.3 درصد) افزایش تا بیش از 2.12 دلار در هر ميليون بي تي يو در تاريخ 10 می 2023 افزایش يافت. از سوی دیگر، قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 1.60 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 1.19 دلار در هر میلیون بی تی یو کاهش یافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 1.75 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 4 می 2023، با 4 سنت (2.3درصد) افزایش تا بیش از 1.79 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 10 می 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 4 می الي 10 می 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 28 آوریل 2023 الي 5 می 2023 از يک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 11.03 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 10.76 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافته است. همچنین قيمت تك محموله LNG در بازار شمالغرب اروپا طي دوره 28 آوریل 2023 الي 5 می 2023 از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 10.40 در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 9.85 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 28 آوریل 2023 الي 5 می 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 10 می 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 5.7 درصد کاهش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش صنعت و خانگی و تجاری با کاهش همراه بوده است درحالیکه مصرف بخش نیروگاهی و صادرات مکزیک افزایش یافته است. طی دوره 4 می الي 10 می 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا به میزان 0.3 میلیارد فوت مکعب در روز کاهش یافته و در سطح 4.8 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 12.7 درصد کاهش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور در حدود 0.98 درصد کاهش یافته و در سطح 100.8 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 4 درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 4 می الي 10 می 2023

        
بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 2 می 2023 در حدود 157 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن 2.5 درصد کاهش یافته است. همچنین تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 0.5 درصد کاهش یافته و در سطح 588 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 2 می 2023 
    

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 5 می 2023 در حدود 2141 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 78 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 509 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 5 می 2022 بوده و به ميزان 332 ميليارد فوت مكعب (18.4 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 1809 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 5 می 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 12 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 422 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 100 ميليارد فوت مكعب (31.1 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

 
جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 28 آوریل 2023 الي 5 می 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 113 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1107 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 48 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1220 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 198 ميليارد فوت مكعب (19.4درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 5 می 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 5 می 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 16 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 497 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 118 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 2141 ميليارد فوت مكعب مي باشد، در محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه ژوئن 2023) طي دوره 8 می الي 12 می 2023 از يك روند نوسانی برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس ابتدا از حدود 2.238 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 2.19 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 12 می کاهش یافت، ولی مجددا روندی افزایشی در پیش گرفته و تا سطح 2.266 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 12 می افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 8 می الي 12 می 2023 

قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 10.52 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 8 می 2023 تا کمتر از 9.45 در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 12 می کاهش یافت. عمده عوامل تضعیف کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از؛ 
    تقاضای کند LNG در بازار آسیا؛
    کاهش تقاضای گاز طبیعی در بازار اروپا و انتظار بهبود کند تقاضای آتی؛
    افزایش تولید برق بادی در اروپا علی الخصوص بریتانیا و کاهش تقاضای برق گازی در این منطقه؛
    افزایش رکورد واردات LNG به بازار اروپا؛
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 و سطوح بالای ذخیره سازی های گاز در اروپا (61.4 درصد) که بالاتر از متوسط 5 سال گذشته می باشد؛
    سطوح مناسب ذخیره سازی های گاز طبیعی چین، ژاپن و کره جنوبی و کاهش فشار بر بازارهای LNG جهت واردات بیشتر؛

همچنین عوامل ذیل موجب تقویت قیمت گاز شده و از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    احتمال خشکسالی و گرمالی بالای میانگین در تابستان اروپا و افزایش تقاضا برای سرمایش و تهویه؛
    انجام عملیات تعمیر و نگهداری در یک پالایشگاه گازی و میدان ترول نروژ و همچنین تعمیر و نگهداری درNybro  در دانمارک و کاهش واردات از طریق خط لوله بالتیک  و درنتیجه کاهش عرضه گاز تا روز 14 می 2023 در بازار اروپا؛  
    پیش بینی گلدمن ساکس مبنی بر افزایش 3 برابری قیمت گاز در بازار اروپا در زمستان 2023 به دلیلی کمبود عرضه؛
    افزایش جایگزینی (fuel switching) گاز بجای زغال سنگ در اروپا به دلیل سطوح پایین گاز طبیعی در این منطقه؛

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 28 April 2023.
2-    Argus LNG Daily, 5 May 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 11 May 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA