تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 24 می 2023 به دلیل افزایش عرضه گاز طبیعی آمریکا و کاهش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 24 مه 2023 و افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 19 می 2023، از يک روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.30 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 18 می 2023، با 6 سنت (2.6 درصد) کاهش تا کمتر از 2.24 دلار در هر ميليون بي تي يو در تاريخ 24 می 2023 کاهش يافت. از سوی دیگر، قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 1.39 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 1.50 دلار در هر میلیون بی تی یو افزایش یافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو نیز از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.05 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 18 می 2023، با 3 سنت (1.5 درصد) افزایش تا بیش از 2.08 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 24 می 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 18 می الي 24 می 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 11 می 2023 الي 19 می 2023 از يک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 10.24 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 9.56 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافته است. همچنین قيمت تك محموله LNG در بازار شمالغرب اروپا طي دوره 11 می 2023 الي 19 می 2023 از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 9.50 در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 8.05 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 11 می 2023 الي 19 می 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 24 می 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 1.3 درصد کاهش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی با کاهش همراه بوده است درحالیکه مصرف بخش صنعت و خانگی و تجاری افزایش یافته است. طی دوره 18 می الي 24 می 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا به میزان 0.1 میلیارد فوت مکعب در روز کاهش یافته و در سطح 4.2 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 12.5 درصد کاهش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور به میزان 0.3 میلیارد فوت مکعب افزایش یافته و در سطح 101.1 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 4 درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 18 می الي 24 می 2023

بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 16 می 2023 در حدود 141 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن تغییری نکرده است. همچنین تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 1.9 درصد کاهش یافته و در سطح 575 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 16 می 2023 
   

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 19 می 2023 در حدود 2336 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 96 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 529 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 19 می 2022 بوده و به ميزان 340 ميليارد فوت مكعب (17 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 1996 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 19 می 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 31 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 489 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 119 ميليارد فوت مكعب (32.2 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

 
جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 12 می 2023 الي 19 می 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 103 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1198 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 39 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1301 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 205 ميليارد فوت مكعب (18.7درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 19 می 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 19 می 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 26 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 546 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 118 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 2336 ميليارد فوت مكعب مي باشد، بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه ژوئن 2023) طي دوره 22 می الي 26 می 2023 از يك روند کاهشی برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.4 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 2.181 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 26 می کاهش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 22 می الي 26 می 2023 

 
همچنین قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 8.25 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 22 می 2023 تا کمتر از 7.08 در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 26 می کاهش یافت. عمده عوامل تضعیف کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از؛ 
    انتشار اخباری توسط معامله گران بازار مبنی بر ورود اقتصاد آلمان به رکود در روز پنجشنبه و چشم انداز کاهشی تقاضای گاز این کشور؛
    تقاضای ضعیف گاز طبیعی در بازار اروپا (عمدتا بخش مسکونی و صنعت) و انتظار بهبود کند تقاضای آتی(مصرف گاز اروپا بین اوت 2022 تا مارس 2023 حدود 17 درصد کمتر از میانگین مدت مشابه در پنج سال گذشته بوده است)؛
    کاهش تقاضای LNG در بازار آسیا در پی انتشار آمار منفی از اقتصاد چین و بازگشت قیمت گاز در بازار آسیا به سطوح قبل از بحران روسیه و اوکراین؛
    آب و هوای معتدل و افزایش تولید برق تجدید پذیر در اروپا و کاهش تقاضای برق گازی در این منطقه؛
    افزایش واردات LNG به بازار اروپا؛
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 و سطوح بالای ذخیره سازی های گاز در اروپا (66.22 درصد) که  بالاتر از متوسط 10 سال گذشته می باشد؛
    اولین فراخوان بین المللی اتحادیه اروپا برای مناقصه خرید گروهی گاز به منظور دستیابی به قیمت های بهتر برای تکمیل ذخایر قبل از زمستان 2023-2024

همچنین عوامل ذیل موجب تقویت قیمت گاز شده و از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    کاهش 13 میلیون متر مکعبی صادرات گاز نروژ در پی عملیات تعمیر و نگهداری؛
    احتمال افزایش مصرف گاز در هفته های آینده در صورت گرمتر شدن هوا و افزایش تقاضا برای سرمایش و تهویه؛
    نگرانی ها از بهبود اقتصادی چین و بازگشت تقاضای قوی LNG در بازار آسیا؛
    افزایش جایگزینی (fuel switching) گاز بجای زغال سنگ در اروپا به دلیل سطوح پایین گاز طبیعی در این منطقه؛

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 11 May 2023.
2-    Argus LNG Daily, 19 May 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 25 May 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA