تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 28 ژوئن 2023 به رغم افزایش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 28 ژوئن 2023 و افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 23 ژوئن 2023، عمدتا به دلیل افزایش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 28 ژوئن 2023، از يک روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.30 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 22 ژوئن 2023، با 40 سنت (17.4 درصد) افزایش تا بیش از 2.70 دلار در هر ميليون بي تي يو در تاريخ 28 ژوئن 2023 افزایش يافت. همچنین قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 1.11 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 1.66 دلار در هر میلیون بی تی یو افزایش یافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو نیز از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.21 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 22 ژوئن 2023، با 24 سنت (10.8 درصد) افزایش تا بیش از 2.45 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 28 ژوئن 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 22 ژوئن الي 28 ژوئن 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)
    

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 16 ژوئن 2023 الي 20 ژوئن 2023، از يک روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 11.595 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 11.03 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافته است. از سوی دیگر، قيمت تك محموله LNG در بازار شمال غرب اروپا طي دوره 16 ژوئن 2023 الي 20 ژوئن 2023، از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 9.90 در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 11.20 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 16 ژوئن 2023 الي 20 ژوئن 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)
   

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 28 ژوئن 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 2.3 درصد افزایش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی و خانگی و تجاری با افزایش همراه بوده است. طی دوره 22 ژوئن الي 28 ژوئن 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا معادل 0.8 میلیارد فوت مکعب در روز افزایش یافته و در سطح 5.9 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 13.5 درصد افزایش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور به میزان 0.1 میلیارد فوت مکعب افزایش یافته و در سطح 99.8 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل یک درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 22 ژوئن الي 28 ژوئن 2023

       
بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 20 ژوئن 2023 در حدود 130 دكل بوده كه در مقايسه با هفته قبل از آن تغییری نکرده است. تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 1.1 درصد کاهش یافته و در سطح 546 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 20 ژوئن 2023 
  

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا، ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 23 ژوئن 2023 در حدود 2805 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 76 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 566 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 23 ژوئن 2022 بوده و به ميزان 358 ميليارد فوت مكعب (14.6 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 2447 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 23 ژوئن 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 24 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 623 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 116 ميليارد فوت مكعب (22.9 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

 
جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 16 ژوئن 2023 الي 23 ژوئن 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 127 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1370 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 24 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1497 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 246 ميليارد فوت مكعب (19.7 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 23 ژوئن 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 23 ژوئن 2023 نسبت به هفته قبل از آن، به ميزان 27 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 685 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 115 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 2805 ميليارد فوت مكعب مي باشد، بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه جولای 2023) طي دوره 26 ژوئن الي 30 ژوئن 2023 از يك روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.791 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 2.798 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 30 ژوئن افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 26 ژوئن الي 30 ژوئن 2023 

همچنین قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 10.13 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 26 ژوئن 2023 تا بیش از 11.59 در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 30 ژوئن افزایش یافت. عمده عوامل تقویت کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از:
    هوای گرمتر از معمول و افزایش تقاضای گاز طبیعی برای سرمایش در بازار اروپا (پیش‌بینی‌های آب و هوا نشان می‌دهد که بیشتر شمال غرب اروپا، به عنوان بزرگترین مصرف‌کنندگان گاز، تابستان را گرم‌تر از حد معمول شروع خواهند کرد)؛
    مشکلات عرضه گاز در اروپا و قطع عرضه در میدان‌های کلیدی نروژ به دنبال برنامه های تعمیر و نگهداری؛
    نگرانی ها از وضعیت امنیتی روسیه پس از شورش گروه واگنر و تاثیر آن بر باقیمانده عرضه گاز روسیه به بازار اروپا؛
    بروز نشانه‌هایی از افزایش رقابت برای وارداتLNG  و تهدید عرضه در بازار جهانی گاز طبیعی مایع؛
    رشد مداوم تقاضا در ایالات متحده ناشی از گرمتر شدن دما و کاهش گاز تحویلی به تاسیسات LNG؛ 

همچنین عوامل ذیل موجب تضعیف قیمت گاز شده و از افزایش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:

    انتشار اخباری مبنی بر ورود اقتصاد اروپا به رکود و چشم انداز کاهشی تقاضای گاز این منطقه (تقاضای کلی در اروپا در مقایسه با میانگین پنج ساله کاهش یافته است، زیرا اقتصادها کند شده اند و صنایع به رغم قیمت های بسیار پایین تر در مقایسه با رکوردهای تابستان گذشته به گاز روی نمی آورند)؛
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 و سطوح بالای ذخیره سازی های گاز در اروپا (75 درصد) که بالاتر از میانگین پنج ساله قبلی برای این زمان از سال است (در غیاب هرگونه شوک قابل توجه در عرضه، ذخیره‌سازی گاز اتحادیه اروپا تا قبل از اول نوامبر به هدف 90 درصدی کمیسیون اروپا خواهد رسید)؛

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 16 June 2023.
2-    Argus LNG Daily, 20 June 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 29 June 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA