تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 4 اکتبر 2023 به رغم کاهش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 4 اکتبر 2023 و نیز افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 29 سپتامبر 2023، عمدتا به دلیل کاهش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهی به 4 اکتبر 2023 از يک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.75 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 28 سپتامبر 2023، تا بیش از 2.91 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 4 اکتبر افزایش یافت. قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک نیز طي دوره مذکور از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 0.74 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 1.33 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 4 اکتبر افزایش یافت. همچنین قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.24 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 28 سپتامبر 2023، با 36 سنت (16 درصد) افزایش تا بیش از 2.60 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 4 اکتبر 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 28 سپتامبر الي 4 اکتبر 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)
   

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 25 آگوست 2023 الي 31 آگوست 2023، از يک روند کاهشی ملایم برخوردار بوده و از حدود 11.895 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 11.84 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافته است. همچنین قيمت تك محموله LNG در بازار شمال غرب اروپا طي دوره 25 آگوست 2023 الي 31 آگوست ،2023 از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 11 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 9.9 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 25 آگوست 2023 الي 31 آگوست 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 4 اکتبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 0.1 درصد کاهش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی با کاهش و مصرف بخش خانگی و تجاری با افزایش همراه بوده است. طی دوره 28 سپتامبر الي 4 اکتبر 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا معادل 0.3 میلیارد فوت مکعب افزایش یافته و در سطح 5.1 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 16.4 درصد کاهش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور معادل 0.3 میلیارد فوت مکعب در روز کاهش یافته و در سطح 100.9 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل، معادل 0.3 درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 28 سپتامبر الي 4 اکتبر 2023

    
بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 26 سپتامبر 2023 در حدود 116 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن معادل 1.7 درصد کاهش یافته است. تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل یک درصد کاهش یافته و در سطح 502 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 26 سپتامبر 2023 

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا، ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 29 سپتامبر 2023 در حدود 3445 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 86 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 357 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 29 سپتامبر 2022 بوده و به ميزان 172 ميليارد فوت مكعب (5.3 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 3273 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 29 سپتامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 26 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 847 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 40 ميليارد فوت مكعب (5 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 22 سپتامبر 2023 الي 29 سپتامبر 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 90 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1517 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 31 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1607 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 181 ميليارد فوت مكعب (12.7 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 29 سپتامبر 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 29 سپتامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 29 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 991 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 42 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 3445 ميليارد فوت مكعب مي باشد، بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه نوامبر 2023) طي دوره 2 اکتبر الي 6 اکتبر 2023 ،از يك روند افزایشی قابل توجه برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.84 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 3.338 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 6 اکتبر افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 2 اکتبر الي 6 اکتبر 2023 

ازسوی دیگر، قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بوده و از حدود 11.89 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 2 اکتبر 2023 تا کمتر از 11.56 دلار در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 6 اکتبر کاهش یافت. عمده عوامل تضعیف کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از:
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 در اروپا (96.33 درصد)؛
    افزایش قابل توجه واردات LNG به بازار اروپا؛
    افزایش عرضه گاز نروژ پس از بازگشت تدریجی ظرفیت میدان عظیم ترول نروژ پس از اتمام کار تعمیر و نگهداری؛  
    آب و هوای معتدل و دمای بالاتر از نرمال در اروپا؛

همچنین عوامل ذیل موجب تقویت قیمت گاز شده و از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    اعلام شرکت دولتی نفت ترکیه (بوتاش) مبنی بر افزایش 20 درصدی قیمت گاز طبیعی و برق برای مشتریان صنعتی (ترکیه با کمبود بی سابقه گاز طبیعی مواجه شده که منجر به اختلال در عرضه نیروگاه های گاز سوز و مصرف کنندگان عمده صنعتی شده است)؛
    پیش بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا مبنی بر کاهش تولید گاز ایالات متحده از حوضه‌های شیل ایالات متحده در اکتبر 2023 نسبت به سپتامبر؛ 
    چشم انداز افزایشی تقاضای چین برای LNG به دنبال هدف این کشور برای افزایش حجم ذخایر خود برای زمستان؛
    نگرانی از تاخیر در تکمیل و بهره برداری ترمینال های واردات LNG آلمان.

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 25 August 2023.
2-    Argus LNG Daily, 31 August 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 5 Oct 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA