تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 1 نوامبر 2023 به رغم افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 27 اکتبر 2023، عمدتا به دلیل افزایش تقاضای گاز طبیعی آمریکا و نیز کاهش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 1 نوامبر 2023 از يک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.87 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 26 اکتبر 2023، تا بیش از 3.19 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 1 نوامبر افزایش یافت. همچنین قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 1.07 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 2.18 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 1 نوامبر افزایش یافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو نیز از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.36 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 26 اکتبر 2023، با 37 سنت (15.7 درصد) افزایش تا بیش از 2.73 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 1 نوامبر 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 26 اکتبر الي 1 نوامبر 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)
 

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 1 نوامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 12 درصد افزایش يافته ، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی، بخش صنعت و خانگی و تجاری با افزایش همراه بوده است. طی دوره 26 اکتبر الي 1 نوامبر 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا معادل 0.3 میلیارد فوت مکعب افزایش یافته و در سطح 5.5 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 0.4 میلیارد فوت مکعب در روز افزایش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور معادل 0.5 میلیارد فوت مکعب در روز کاهش یافته و در سطح 102.4 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 0.9 درصد بیشتر مي باشد. 

جدول 2 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 26 اکتبر الي 1 نوامبر 2023
        

بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 24 اکتبر 2023 در حدود 117 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن معادل 0.8 درصد کاهش یافته است. تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 0.4 درصد افزایش یافته و در سطح 504 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 3 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 24 اکتبر 2023 
    

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا، ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 27 اکتبر 2023، در حدود 3779 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 79 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 293 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 27 اکتبر 2022 بوده و به ميزان 205 ميليارد فوت مكعب (5.7 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 3574 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 27 اکتبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 17 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 925 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 39 ميليارد فوت مكعب (4.4 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

جدول 4 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 20 اکتبر 2023 الي 27 اکتبر 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 121 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1633 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 37 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1754 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 150 ميليارد فوت مكعب (9.2 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 27 اکتبر 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 27 اکتبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 25 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1100 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 44 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. به طور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 3779 ميليارد فوت مكعب مي باشد، بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه دسامبر 2023) طي دوره 30 اکتبر الي 3 نوامبر 2023، از يك روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 3.352 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 3.515 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 3 نوامبر افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 30 اکتبر الي 3 نوامبر 2023 

ازسوی دیگر، قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بوده و از حدود 15.55 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 30 اکتبر 2023، تا کمتر از 15.16 در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 3 نوامبر کاهش یافت. عمده عوامل تضعیف کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از: 
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 در اروپا (99 درصد)؛
    تداوم عرضه قوی LNG به بازار اروپا (انتظار می رود ارسال LNG به بازار شمال غربی اروپا از ابتدای نوامبر 2023 افزایش یابد)؛
    کاهش تقاضای برق گازی انگلیس در پی افزایش تولید برق بادی.

همچنین عوامل ذیل موجب تقویت قیمت گاز شده و از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    افزایش نگرانی ها از صادرات LNG مصر پس از توقف واردات گاز این کشور از رژیم اشغالگر قدس؛
    اعلام آژانس بین المللی انرژی در ماه اکتبر 2023 مبنی بر کافی نبودن افزایش عرضه LNG برای جبران کاهش شدید تحویل گاز خط لوله از روسیه به اروپا؛
    افزایش نگرانی‌ها از اختلال در عرضه LNG در صورت تشدید درگیری ها در منطقه خاورمیانه پس از جنگ حماس و رژیم اشغالگر قدس
    پیش بینی هوای سرد برای هفته آینده در بازار اروپا؛
    قطعی های برنامه ریزی نشده در عرضه گاز نروژ به بازار اروپا (معادل 10 میلیون متر مکعب در روز).

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 25 August 2023.
2-    Argus LNG Daily, 31 August 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 2 Nov 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA