تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 9 آگوست 2023 به رغم کاهش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 9 آگوست 2023 و افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 4 آگوست 2023، عمدتا به دلیل کاهش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 9 آگوست 2023 ، از يک روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.47 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 3 آگوست 2023، تا بیش از 2.91 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 9 آگوست افزایش یافت. همچنین قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 1.20 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 1.43 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 9 آگوست افزایش یافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو نیز از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.25 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 3 آگوست 2023، با 39 سنت (17.3 درصد) افزایش تا بیش از 2.64 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 9 آگوست 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 3 آگوست الي 9 آگوست 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)
   

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 21 جولای 2023 الي 25 جولای 2023 از يک روند افزایشی ملایم برخوردار بوده و از حدود 10.29 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 10.54 دلار در هر ميليون بي.تي.يو افزایش يافته است. همچنین قيمت تك محموله LNG در بازار شمال غرب اروپا طي دوره 21 جولای 2023 الي 25 جولای 2023 از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 8.75 در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 10.55 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 21 جولای 2023 الي 25 جولای 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)
   

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 9 آگوست 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 2.4 درصد کاهش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی و خانگی و تجاری با کاهش همراه بوده است. طی دوره 3 آگوست الي 9 آگوست 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا به میزان 0.2 میلیارد فوت مکعب کاهش یافته و در سطح 5.9 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 13.5 درصد افزایش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور به میزان 0.3 میلیارد فوت مکعب کاهش یافته و در سطح 102.2 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل، معادل 2.6 درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 3 آگوست الي 9 آگوست 2023
      

بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 1 آگوست 2023، در حدود 128 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن تغییری نکرده است. تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 0.8 درصد کاهش یافته و در سطح 525 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 1 آگوست 2023 
    

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا، ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 4 آگوست 2023 در حدود 3030 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 29 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 535 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 4 آگوست 2022 بوده و به ميزان 305 ميليارد فوت مكعب (11.2 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 2725 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 4 آگوست 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 20 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 700 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 78 ميليارد فوت مكعب (12.5 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 28 جولای 2023 الي 4 آگوست 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 141 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1396 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 8 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 1537 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 264 ميليارد فوت مكعب (20.7 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 4 آگوست 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 4 آگوست 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 18 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 793 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 87 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 3030 ميليارد فوت مكعب مي باشد، بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.

قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه سپتامبر 2023) طي دوره 7 آگوست الي 11 آگوست 2023 از يك روند افزایشی ملایم برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.725 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 2.77 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 11 آگوست افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 7 آگوست الي 11 آگوست 2023 

همچنین قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از حدود 9.77 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 7 آگوست 2023 تا بیش از 12.85 در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 9 آگوست افزایش یافت، ولی مجددا روندی نزولی در پیش گرفته و تا سطح 11.35 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 11 آگوست 2023 کاهش یافت. عمده عوامل تقویت کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از؛ 
    نگرانی از اختلال در عرضه LNG پس از گزارش‌هایی مبنی بر اعتصابات برنامه‌ریزی‌شده کارگران در تاسیسات LNG  استرالیا (کارگران تاسیساتLNG  مهم در استرالیا- گورگون و وتستون LNG شرکت شورون و شرکت وودساید انرژی گروپ- در حال برنامه ریزی اعتصاب جهت تلاش برای دستمزد بیشتر و امنیت شغلی بهتر هستند)؛
    افزایش رقابت در بازار جهانی LNG (استرالیا یک تامین کننده حیاتی برای آسیا است که در صورت سخت شدن بازار می تواند آن را در رقابت با اروپا برای محموله های موجود قرار دهد.کاهش عرضه استرالیا می‌تواند به این معنا باشد که خریداران آسیایی، خرید از فروشندگان دیگر مانند ایالات متحده و قطر را افزایش دهند)؛
    پیش بینی تحلیلگران انرژی مبنی بر تداوم حرکت صعودی قیمت گاز طبیعی اروپا در ماه های آینده؛ 
    تعمیر و نگهداری در تاسیسات اصلی نروژ در ماه آگوست2023 (عدم قطعیت ها به دلیل تعمیر و نگهداری طولانی در میدان گازی Dvalin  و برنامه ریزی برای تعمیر و نگهداری در سایت های دیگر مانند میدان ترول و کارخانه فرآورش Kollsnes)؛
    کاهش صادرات گاز نروژ در پی تعمیر و نگهداری در میدان ترول و کارخانه فرآوری گاز Kollsnes ؛
    برنامه ریزی روسیه برای تعطیلی یک واحد LNG در تاسیسات Yamal LNG  در ماه اوت 2023؛
    کاهش جریان LNG به بازار اروپا نسبت به ماه های گذشته در نتیجه تغییر مسیر محموله های LNG آمریکا از بازار اروپا به بازار آسیا، در پی کاهش قیمت های گاز در بازار اروپا؛

همچنین عوامل ذیل موجب تضعیف قیمت گاز شده و از افزایش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 در اروپا (90 درصد)؛
    کاهش تقاضای صنعتی در اروپا و چشم انداز کاهشی تقاضای گاز این منطقه.

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 21 July 2023.
2-    Argus LNG Daily, 25 July 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 10 August 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA