تحلیل بازار گاز:

قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 13 سپتامبر 2023 به رغم کاهش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 13 سپتامبر 2023 و نیز افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 8 سپتامبر 2023، عمدتا به دلیل کاهش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 13 سپتامبر 2023،  از يک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.45 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 7 سپتامبر 2023، تا بیش از 2.76 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 13 سپتامبر افزایش یافت. از سوی دیگر، قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 1.96 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 1.69 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 13 سپتامبر کاهش یافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو از يك روند افزایشی برخوردار بوده و از حدود 2.28 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 7 سپتامبر 2023، با 6 سنت (2.6 درصد) افزایش تا بیش از 2.34 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 13 سپتامبر 2023 افزایش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 7 سپتامبر الي 13 سپتامبر 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)

قيمت تك محموله LNG در بازار شمال شرق آسيا طي دوره 25 آگوست 2023 الي 31 آگوست 2023 از يک روند کاهشی ملایم برخوردار بوده و از حدود 11.895 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 11.84 دلار در هر ميليون بي.تي.يو کاهش يافته است. همچنین قيمت تك محموله LNG در بازار شمال غرب اروپا طي دوره 25 آگوست 2023 الي 31 آگوست 2023 از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 11 در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 9.9 دلار در هر ميليون بي.تي.يو رسيده است. 

جدول 2 : روندتغييرات قيمت هاي تك محموله LNG در بازارهاي اروپا، آسيا و آمريكاي لاتين طي دوره 25 آگوست 2023 الي 31 آگوست 2023- (دلار در هر ميليون بي تي يو)

    
تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 13 سپتامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 1.01درصد کاهش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی و خانگی و تجاری با کاهش و مصرف بخش صنعت با افزایش همراه بوده است. طی دوره 7 سپتامبر الي 13 سپتامبر 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا معادل 0.2 میلیارد فوت مکعب کاهش یافته و در سطح 5.4 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل در حدود 1.88درصد افزایش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور به میزان 0.3 میلیارد فوت مکعب کاهش یافته و در سطح 101.9 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل، معادل 1.5 درصد بيشتر مي باشد. 

جدول 3 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 7 سپتامبر الي 13 سپتامبر 2023
    

بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 5 سپتامبر 2023 ، در حدود 113 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن معادل 0.9درصد کاهش یافته است. تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور معادل 0.2 درصد افزایش یافته و در سطح 513 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 4 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 5 سپتامبر 2023 
    

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا، ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 8 سپتامبر 2023 ،در حدود 3205 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 57 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 445 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 8 سپتامبر 2022 بوده و به ميزان 203 ميليارد فوت مكعب (6.8 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 3002 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 8 سپتامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 9 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 775 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 50 ميليارد فوت مكعب (6.9 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

جدول 5 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 1 سپتامبر 2023 الي 8 سپتامبر 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 101 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1425 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 21 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1526 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 227 ميليارد فوت مكعب (17.5درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 8 سپتامبر 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 8 سپتامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 27 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 904 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 53 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. بطور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 3205 ميليارد فوت مكعب مي باشد، بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه اکتبر 2023) طي دوره 11 سپتامبر الي 15 سپتامبر 2023 از يك روند افزایشی ملایم همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.608 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 2.644 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 15 سپتامبر افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 11 سپتامبر الي 15 سپتامبر 2023 

همچنین قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند افزایشی ملایم همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از حدود 11.23 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 11 سپتامبر 2023 تا بیش از 11.52 در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 13 سپتامبر افزایش یافت، ولی مجددا روندی نزولی در پیش گرفته و تا سطح 11.41 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 15 سپتامبر 2023 کاهش یافت. عمده عوامل تقویت کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از:
    قطعی برنامه ریزی نشده در کارخانه فری پورت LNG در ایالات متحده؛
    پیش بینی زمستان سخت برای ایالات متحده و اروپا و در نتیجه چشم انداز افزایشی تقاضا برای گاز در بازار جهانی؛
    تشدید اختلاف در تاسیسات بزرگ گاز در استرالیا (انعطاف پذیری در بازار آنقدر کم است که کوچکترین تحریک باعث تغییرات بزرگ در قیمت ها می شود)؛
    افزایش رقابت در بازار جهانی LNG در پی تهدید عرضه استرالیا؛
    تعویق مجدد بازگشایی میدان ترول نروژ تا 14 سپتامبر 2023؛
    چشم انداز افزایشی تقاضای چین برای LNG به دنبال هدف این کشور برای افزایش حجم ذخایر خود برای زمستان بر اساس گزارش تحلیلگر بلومبرگ؛
    نگرانی از تاخیر در تکمیل و بهره برداری ترمینال های واردات LNG آلمان.

همچنین عوامل ذیل موجب تضعیف قیمت گاز شده و از افزایش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 در اروپا (94 درصد)؛
    افزایش 40 درصدی وارداتLNG  روسیه توسط اروپا بین ژانویه تا جولای 2023، در مقایسه با مدت مشابه در سال 2021؛
    تقاضای ملایم گاز در بازار اروپا (خانگی و صنعتی) و چشم انداز کاهشی تقاضای گازی این منطقه.

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 25 August 2023.
2-    Argus LNG Daily, 31 August 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 14 Sep 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA