تحلیل بازار گاز:
قيمت هاي تک محموله گاز طبيعي در بازار آمريکا (هنري هاب) طي هفته منتهي به 29 نوامبر 2023 به رغم افزایش تقاضای گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهی به 29 نوامبر 2023 عمدتا به دلیل افزایش عرضه گاز طبیعی آمریکا در هفته منتهي به 29 نوامبر 2023 و همچنین افزایش سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 24 نوامبر 2023، از يک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بود. بر اين اساس، قيمت تک محموله گاز طبيعي در بازار هنري هاب از حدود 2.74 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 23 نوامبر 2023، تا کمتر از 2.70 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 29 نوامبر کاهش یافت. همچنین قيمت تك محموله گازطبيعي در بازار نيويورک طي دوره مذکور از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 3.59 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا کمتر از 2.49 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 29 نوامبر کاهش یافت. قيمت تك محموله گاز طبيعي در بازار شيکاگو نیز از يك روند کاهشی برخوردار بوده و از حدود 2.72 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 27 نوامبر 2023، با 17 سنت (6.2 درصد) کاهش تا کمتر از 2.55 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاريخ 29 نوامبر 2023 کاهش يافت. 

جدول 1 : روند تغييرات قيمت های تك محموله گاز طبيعي بازار آمريكا طي دوره 23 نوامبر الي 29 نوامبر 2023 - (دلار در هر ميليون بي.تي.يو)
   

تقاضای گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 29 نوامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 16.3 درصد افزایش يافته است، كه در اين ميان مصرف بخش نیروگاهی، بخش صنعت و خانگی و تجاری با افزایش همراه بوده است. طی دوره 23 نوامبر الي 29 نوامبر 2023، ميزان واردات گاز طبيعي آمريكا از طريق خط لوله از كانادا معادل 0.8 میلیارد فوت مکعب افزایش یافته و در سطح 6.3 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است. واردات گاز طبيعي از كانادا در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل معادل 1.3 میلیارد فوت مکعب در روز افزایش یافته است. توليد بازاري گاز طبيعي آمريكا طي دوره مذكور معادل 0.3 میلیارد فوت مکعب در روز افزایش یافته و در سطح 105.5 میلیارد فوت مکعب در روز قرار گرفته است كه در مقايسه با ميزان مشابه سال قبل، معادل 3.4 درصد بیشتر مي باشد. 

جدول 2 : وضعيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 23 نوامبر الي 29 نوامبر 2023
      

بر اساس گزارش موسسه بيكر هيوز، تعداد دكل هاي حفاري گاز طبيعي آمريكا در هفته منتهي به 21 نوامبر 2023 ،در حدود 117 دكل بوده است كه در مقايسه با هفته قبل از آن معادل 2.6 درصد افزایش یافته است. تعداد دكل هاي حفاري در بخش نفت ( كه شامل توليد گازهاي همراه نفت نيز مي شود) طي دوره مذكور تغییری نکرده و در سطح 500 دکل فعال قرار گرفته است. 

جدول 3 : وضعيت دكل هاي حفاري فعال در بخش نفت و گاز آمريكا طي هفته منتهي به 21 نوامبر 2023 
    

بر اساس برآوردهاي اداره اطلاعات انرژي آمريكا ميزان ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي هفته منتهي به 24 نوامبر 2023، در حدود 3836 ميليارد فوت مكعب بود كه نسبت به هفته قبل از آن بيش از 10 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته است. اين ذخاير به ميزان 341 ميليارد فوت مكعب بیشتر از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 24 نوامبر 2022 بوده و به ميزان 303 ميليارد فوت مكعب (8.6 درصد) بیشتر از متوسط 5 سال گذشته (2022- 2018) مي باشد. ميزان متوسط ذخاير زير زميني گاز طبيعي آمريكا طي 5 سال گذشته در حدود 3533 ميليارد فوت مكعب بوده است. در منطقه شرق، ميزان ذخاير طي هفته منتهي به 24 نوامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 3 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 915 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است و به ميزان 51 ميليارد فوت مكعب (5.9 درصد) از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه بیشتر مي باشد. 

جدول 4 : روند تغييرات سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا طي دوره 17 نوامبر 2023 الي 24 نوامبر 2023  

ذخاير در منطقه توليدي ( آلاباما، آركانزاس، كانزاس، لوئيزيانا و.... ) به ميزان 180 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه يعني 1630 ميليارد فوت مكعب بوده و نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 19 ميليارد فوت مكعب افزایش يافته و در سطح 1810 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است. سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي منطقه توليد به ميزان 201 ميليارد فوت مكعب (12.5 درصد) از ميزان مشابه سال قبل در تاريخ 24 نوامبر 2022 بیشتر مي باشد. سطح ذخاير زير زميني گاز طبيعي منطقه غرب آمريكا طي هفته منتهي به 24 نوامبر 2023 نسبت به هفته قبل از آن به ميزان 7 ميليارد فوت مكعب کاهش يافته و در سطح 1111 ميليارد فوت مكعب قرار گرفته است كه معادل 70 ميليارد فوت مكعب بیشتر از متوسط 5 سال گذشته اين منطقه مي باشد. به طور كلي سطح ذخاير زير زميني عملياتي گاز طبيعي آمريكا كه معادل 3836 ميليارد فوت مكعب مي باشد، بالاتر از محدوده تاريخي 5 سال گذشته قرار دارد.
قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس آمريكا ( آتي هاي ماه اول براي تحويل در ماه دسامبر 2023) طي دوره 27 نوامبر الي 1 دسامبر 2023، از يك روند افزایشی برخوردار بود. بر اين اساس قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازار بورس نايمكس از حدود 2.794 دلار در هر ميليون بي.تي.يو تا بیش از 2.814 دلار در هر ميليون بي.تي.يو در تاریخ 1 دسامبر افزایش یافت.

نمودار 1 : روند تغييرات قيمت آتي هاي گاز طبيعي در بازارهاي آمريكا و اروپا طي دوره 27 نوامبر الي 1 دسامبر 2023 

از سوی دیگر، قيمت گاز طبيعي در بازار اروپا طي هفته گذشته از یک روند کاهشی همراه با نوسان برخوردار بوده و ابتدا از حدود 14.17 دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو در تاریخ 27 نوامبر 2023 تا کمتر از 12.99 دلار در هر میلیون بی‌تی یو در تاریخ 29 نوامبر کاهش یافت، ولی مجددا روندی صعودی در پیش گرفته و تا سطح 13.92 دلار در هر میلیون بی تی یو در تاریخ 1 دسامبر 2023 افزایش یافت. عمده عوامل تضعیف کننده قیمت گاز طی هفته گذشته در بازار اروپا عبارتند از:
    افزایش مداوم سطح ذخیره سازی های گاز طبیعی برای سال 2023 در اروپا (حدود 98 درصد در مقایسه با متوسط 87 درصد)؛
    کاهش تقاضای صنعتی اروپا و تداوم جریان قوی واردات LNG به منطقه اروپا، در نتیجه بهره برداری از پایانه های جدید LNG در این منطقه؛
    افزایش تولید انرژی های تجدید پذیر در اسپانیا و کاهش تقاضای برق گازی در این کشور و نیز سهم بالای LNG در سبد انرژی اسپانیا ؛
    تداوم جریان قوی گاز طبیعی از نروژ به بازار اروپا.

همچنین عوامل ذیل موجب تقویت قیمت گاز شده و از کاهش بیشتر قیمتها جلوگیری نمودند:
    افزایش تقاضای گرمایش در اروپا در پی پیش بینی دمای کمتر از حد نرمال در این منطقه؛
    کاهش 4.3 درصدی صادرات گاز خط لوله روسیه به اروپا در ماه نوامبر 2023 بر اساس محاسبات رویترز ؛ 
    نگرانی‌ها از اختلال در عرضه LNG در صورت تشدید درگیری ها در منطقه خاورمیانه پس از جنگ حماس و اسراییل؛
    نگرانی از افزایش تقاضای گاز در بازار آسیا در فصل سرما و رقابت در واردات LNG ميان بازار اروپا و آسيا.

منابع و مأخذ:

1-    Argus LNG Daily, 25 August 2023.
2-    Argus LNG Daily, 31 August 2023.
3-    Natural Gas Weekly Update, 30 Nov 2023, EIA
4-    www.eia.doe.gov
5-    Weekly Underground Natural Gas Storage Report, EIA